KRİZ ÖNCESİ VE KRİZ SONRASI DÖNEMLER İTİBARİYLE KATILIM BANKALARI VE TİCARİ BANKALARIN KARLILIĞI ÜZERİNE KARŞILAŞTIRMALI BİR ARAŞTIRMA
Öz
İslami bankacılık son yıllarda hızlı bir büyüme göstermektedir. İslami bankacılık Türkiye’de kalkınma bankacılığı olarak adlandırılmaktadır. Türk finansal sisteminde bankaların ekonomiye büyük katkısı mevcuttur Katılım bankalarının önemi de her geçen gün artmaktadır. Dolayısıyla katılım bankaları ve ticari bankaların karlılıklarını kriz öncesi ve kriz sonrası dönemler itibariyle karşılaştırmak araştırmaya değerdir. Bu çalışmanın amacı, katılım bankalarının ve ticari bankaların karlılığı arasında kriz farklılık gösterip göstermediğini araştırmaktır. Ayrıca çalışma, katılım ve ticari bankaların karlılığını belirleyicilerinin kriz öncesi dönemde farklı olup olmadığını araştırmaktadır. Bu araştırmaları yapabilmek için çalışmada t-testi tekniği kullanılmıştır. Analiz dönemi 2005-2013 dönemini kapsamakta olup, bu dönem kriz öncesi (2005-2007) ve kriz sonrası (2008-2013) olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Veriler Türkiye Bankalar Birliğinin web sayfasından elde edilmiştir (www.tbb.org.tr)
Çalışmada 6 ana ve 8 alt finansal orandan yararlanılmıştır. Ana oranlar banka karlılığı, sermaye yapısı, aktif kalitesi, bilanço yapısı, likidite ve maliyet yönetimi oranlarıdır. Banka karlılığını ölçmek için iki finansal orandan yararlanılmıştır; bu oranlar varlık karlılığı (AK) ve öz sermaye karlılığı (ÖK) ’dır. Karlılığın belirleyicilerini analiz etmek için kullanılan ana ölçütlerin alt ölçütleri ise öz sermaye/aktif toplamı, takibe düşen krediler(net)/toplam krediler, toplam krediler/aktif toplamı, toplam mevduat/aktif toplamı, dönen varlıklar/kısa vadeli yabancı kaynaklar ve genel giderler/aktif toplamı oranlarıdır.
Sonuçlar son finansal krizin hem katılım hem de ticari bankaların karlılığını etkilediğini göstermiştir. Ancak son finansal krizin katılım bankalarının karlılığında istatistiki olarak anlamlı bir etkisinin olduğu bulunurken ticari bankaların karlılığında anlamlı bir etkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Katılım bankalarının krizden daha fazla etkilenmesinin nedenini araştırmak için kriz öncesi dönemde karlılığın belirleyicileri açısından bu iki banka türünde bir farklılık olup olmadığını belirlemek için de t-testleri uygulanmıştır. T-testleri sonucunda kriz öncesi dönemde sermaye yapısı, aktif kalitesi ve likidite yapısında bu iki banka türünün istatistiki olarak bir farklılık gösterdiği bulunmuştur. Kriz öncesi dönemde ticari bankaların katılım bankalarına göre daha iyi aktif kalitesine, sermaye yapısına ve likidite oranlarına sahip olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak krizden daha az etkilenmek için aktif kalitesi, sermaye yapısı ve likidite oranlarının iyileştirmesinin önemli olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Tam Metin:
PDFReferanslar
Allen, L. (1988), ‘The determinants of bank interest margins: a note’, The Journal of Financial and Quantitative Analysis, Vol: 23, No:2, pp. 231-235
Ansari, S. ve Rehman, A. (2011), ‘Financial Performance of Islamic and Conventional Banks in Pakistan: A Comparative Study’, International Conference on Islamic Economic and Finance, Qatar Faculty of Islamic studies, Doha, Qatar, 19-21 December
Amba M. S. ve Almukharreq F.(2013), ‘Impact of the Financial Crisis on Profitability of the Islamic Banks vs Conventional Banks- Evidence from GCC’, International Journal of Financial Research, Vol:4, No:3, pp.83-93,
Beck, T., Demirgüç, A. Ve Merrouche K.Q., Islamic vs. Conventional Banking Business Model, Effiency and Stability, Polich Research, World Bank Paper, 5446, 2010
Bourke, P.(1989) , ‘Concentration and other determinants of bank profitability in Europe, North America and Australia’, Journal of Banking and Finance, Vol:13, No:1, pp. 65-79
Deloitte, Türkiye Katılım Bankacılığı Büyüme Yolundaki Önemli Adımlar, Deloitte Yayınları, 2014
Doğan, M. (2013) , ‘Katılım ve Geleneksel Bankaların Finansal Performanslarının Karşılaştırılması: Türkiye Örneği, Muhasebe ve Finansman Dergisi’, sayı:58, s.175-188
Hamid M. A. ve Azmi S. M.(2011), ‘The Performance of Banking during 2000-2009: Bank Islam Malaysia Berhad and Conventional Banking in Malaysia’, International Journal of Economics and Management Sciences, Vol:1 No:1, pp.9-19
Hassan M. Ve Dridi J., The Effects of the Global Crisis on Islamic and Conventional Banks: A Comparative Study, International Monetary Fund(IMF), 2010
Hanif, M.(2011), ‘Differences and Similarities in Islamic and Conventional Banking’, International Journal of Business and Social Science, Vol:2 No:2, pp.166-175
Ho, T.S.Y; Saunders A. (1981), ‘The Determinants of Bank Interest Margins: Theory and Empirical Evidence’, The Journal of Financial and Quantitative Analysis, Vol:16 No:4, pp.581-600
Molyneux, P., Thornton, J. (1992), ‘Determinants of European bank profitability: a note’, Journal of Banking and Finance, No:16, pp.1173-1178
Parlakkaya, R ve Çürük, S.A. (2011), ‘Finansal Rasyoların Katılım Bankaları ve Geleneksel Bankalar Arasında Bir Tasnif Aracı Olarak Kullanımı: Türkiye Örneği’, Ege Akademik Bakış Dergisi Cilt:11 No:3, s.397-405
Rahman UH ve Zaharuddin, A R (2014), Differences Between Islamic Bank and Conventional, Available at http://zaharuddin.net/senarai-lengkap-artikel/38/297-differences-between-islamic-banka conventional.html
Samad A. (2004), ‘Performance of Interest Free Islamic Banks vis-à-vis Interest-Based Conventional Banks of Bahrain’, IIUM Journal of Economics and Management,Vol:12 No:2, pp.1-25.
Samad A. & Hasan K.,(1999). The Performance Of Malaysian Islamic Bank During 1984-1997: An Exploratory Study, International Journal of Islamic Financial and Services, Vol:1 No:3 Available at http://www.iiibf.org/journals/journal3/art1.pdf
Sehrish, S., Saleem ve F., Muhammad Y. (2012), ‘Financial Performance Analysis of Islamic Banks and Conventional Banks in Pakistan: A Comparative Study’, Interdisciplinary Journal of Contemporary Research in Business, Vol:4 No:5, pp.186-200
Siraj, K.K ve Pillai, P.S. (2012). ‘Comparative study on performance of Islamic banks and conventional banks in GCC region’, Journal of Applied Finance & Banking, Vol:2 No:3, pp.123-161.
Şamiloğlu, F, Tükenmez M. N. Ve Bağcı, H. (2013), ‘Ticari Bankalar ile Katılım Bankalarının Karlılık Performanslarının TOPSİS Yöntemi ile Karşılaştırılması’, 17. Finans Sempozyumu, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Muğlai Türkiye, 23-26 Ekim
Türkiye Katılım Bankaları Birliği (2005), Dünyada ve Türkiye’de Faizsiz Bankacılık
Türkiye Katılım Bankaları Birliği (2013), Katılım Bankacılığı 2013
Valvarde, S.G.; Fernandez F.R. (2007). ‘The determinants of bank margins in European banking. Journal of Banking and Finance’, No:3, pp.2043- 2063
Zahoor K, Muhammad F., ve Muhammad F. (2011). ‘Analysis of the Performance of Islamic and Conventional Banks in Pakistan’, Available at http://www.qurtuba.edu.pk/jms/default_files /JMS/51/ JMSJanuaryJune201053-62.pdf
Refback'ler
- Şu halde refbacks yoktur.
Bu eser Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.