Basel Kriterleri Çerçevesinde Operasyonel Risk Ölçüm Yöntemlerinin Karşılaştırılması: Örnek Bir Uygulama

Öz

Bankalar, ekonomik sistem içerisinde varlıklarınıdevam ettirebilmek için çeşitli risklere maruz kalmaktadırlar. Bu risklerden
birisi de operasyonel risktir. Operasyonel risk; sadece süreç, sistem ve insan tarafından kaynaklanmamakta, ayrıca kontrol altında
olmayan nedenlerle ve mevzuata uyulmamasısonucu da meydana gelebilmektedir. Bu riski önlemeye yönelik olarak bankalar da;
mevzuatta belirtilen operasyonel riski hesaplama yöntemlerinden birini kullanarak kendi operasyonel riskini hesaplamak ve bu risk
ile orantılıolarak sermaye ayırmak durumundadırlar. Ayrılacak sermayenin atıl vaziyette bekleyeceği ve reel manada etkin olarak
kullanılamayacağıdüşünüldüğünde bankaların amacı; bu risk için ayrılacak sermaye miktarınıkurallar çerçevesinde minimize etmek
ve avantaj sağlamak, böylece kaynaklarıdaha etkin kullanmaktır.
Finansal piyasalardaki yoğun rekabet bankaların giderlerini azaltmasınıkaynaklarınıise artırmasınıgerektirmektedir.
Operasyonel risk için ayrılan sermaye gereksiniminin azaltılması, sermayenin kaynak olarak kullanılmasıanlamına gelmektedir.
Dolayısıyla rekabet avantajıelde etmek ve kaynakların etkin kullanımınısağlamak isteyen bankalar, operasyonel risk sermaye
gereksinimini minimize etmek isterler.
Bu çalışmada; bankaların operasyonel risk ve hesaplama yöntemlerine değinilmiş, örnek bir uygulama yapılarak bankaların
hangi yöntemi tercih etmelerinin kendileri açısından daha faydalıolacağıtespit edilmeye çalışılmıştır. Örnek uygulama sonuçlarına
göre operasyonel risk hesaplama yöntemi karmaşıklaştıkça operasyonel riske esas tutar ve operasyonel risk sermaye gereksiniminin
azaldığıtespit edilmiştir. Hesaplamasınıgerçekleştirebildiğimiz 3 yöntemden banka için en faydalıolanının standart yöntemde
alternatif yaklaşım olduğu anlaşılmıştır.