EFENDİKELİMESİNDEN HAREKETLE NASREDDİN HOCA’NIN KİMLİĞİ HAKKINDA GÖRÜŞLER

Öz

Dildeki kelimeler toplumdilbilim açısından incelendiği zaman ilginç sonuçlar ortaya
çıkmaktadır. Bu incelemeler, genelde kabul edilmişama delillendirilmesinde sıkıntıduyulan
müphem konulara ışık tutabilmektedir. “efendi” kelimesi de bunun güzel örneklerinden biridir.
Bu kelime Yunanca kökenlidir. Anadolu Selçuklularıdöneminde Bizans Yunancasından
Türkiye Türkçesine geçmiştir. Türkiye Türkçesi kanalıile de Türkmence, Özbekçe, Kırgızca ve
Uygurca gibi Türk yazıdillerine yerleşmiştir. Türk dünyasının genelinde bilinen ve sevilen bir tip
olan Nasreddin Hoca, özellikle Türkmenistan’da, Özbekistan’da, Tacikistan’da, Kırgızistan’da ve
Çin’in Uygur bölgesinde “efendi” diye adlandırılmaktadır.
Bu yazıda, “efendi” kelimesi ve anlamlarından hareketle, Nasreddin Hoca’nın nereli olduğu,
yaşadığıdönem ve fıkralarının yayılma yönü üzerinde durulmuştur. Ayrıca Nasreddin Hoca’nın
Ahi Evren olduğu iddiasıda sorgulanmıştır.