ATATÜRK’ÜN MİLLÎ HÂKİMİYET ANLAYIŞI VE BUNUN YANSIMALARI

Öz

Hâkimiyetin ilâhi kaynaklıolarak kabul edildiği OsmanlıDevleti’nde, Batı’nın da etkisi ve
baskısıyla bu konuya ilişkin çeşitli tartışmalar yaşanmıştır. Sened-i İttifak ile başlayıp Tanzimat ve
Meşrutiyet dönemlerinde devam eden hâkimiyetin kaynağıve kullanımıyönündeki çabalar,
OsmanlıDevleti’ne millî hâkimiyetuygulamasınıgetirmemiştir. Bu dönemlerde ortaya konulan
hiçbir metin veya anayasa maddelerinde millî hâkimiyetibaresine rastlanmaz.
Türkiye’de millî hâkimiyet ilkesi en somut ve gerçek şeklini Mustafa Kemal Atatürk’ün
önderliğinde almıştır. Amasya Genelgesi ile milletin bağımsızlığınıyine milletin kendisi
kurtaracaktır derken, Sivas’ta da ülkenin her tarafından gelen delegelerin katılımıyla millî bir
kongre düzenlemiştir. Böylece burada alınacak kararların ortak bir iradeye dayanmasıiçin özel bir
çaba sarf etmiştir.
Bu çalışmada, Anadolu’ya ayak basmasından itibaren millî iradeyive millî hâkimiyetihayatının
bir parçasıhaline getiren Mustafa Kemal Atatürk’ün bu konudaki düşüncelerine ve
uygulamalarına yer verilmiştir.