Kırşehir’de XIX. Yüzyılın Sonlarında Sosyo-Kültürel Bakımdan Ailenin Genel Özellikleri (1875 - 1900)

Öz

Bu çalışmada 1875 – 1900 yıllarıarasında Kırşehir’de ailenin sosyo-kültürel durumuna ait bazıözellikler, şer’iye sicilleri
ışığında incelenmiştir. Kırşehir’de evlenme aşamasında kadının ve erkeğin rızasıgözetilmiş, nikah akdi sırasında kadının mehir
hakkıihmal edilmemiştir. İslam hukukunda evlenecek erkeğin, kadına verdiği bedele mehir deniyordu. Mehir,mutlak surette
kadının hakkıydı.  İncelenen dönemde Kırşehir’de genellikle tek eşle evlilik tercih edilmiştir Ailelerin çocuk sayısıortalaması4’ün
altındadır. Çocukların isimleri çoğunlukla İslamî özellik taşımaktadır. Çocukların ve diğer himayeye muhtaç olanların bakımına
önem verilmiş; vasî, nâzır ve kayyum seçimine özen gösterilmiştir. Anne-babasıölmüşveya ayrılmışçocuklara 1875-1900 yılları
arasında genellikle günlük 30-40 para nafaka takdir edilmiş, gerektiğinde bu miktar 60 paraya kadar çıkarılmıştır. Eytam sandıkları
vasıtasıyla hem yetim, gaib ve hastaların mallarıkoruma altına alınmışhem de halkın nakit para ihtiyacıkarşılanmıştır.
Boşanmaların genellikle karşılıklıanlaşma ile gerçekleştiği görülmüş; boşanma durumlarında kadının ve çocukların zor durumda
kalmamalarıiçin iddet nafakası, çocukların nafakası, annenin çocuklarına bakma hakkıgibi hususlarda çeşitli tedbirler alınmıştır.