Uşak’ta Ailelerin Bulaşık Makinesi Talebini Etkileyen Faktörlerin İkili Tercih Modeli İle Analizi

Öz

Son iki yüzyıldır sağlık koşullarındaki iyileşme ve gelişen ekonomik koşullar sonucu hızla artan dünya nüfusu, su başta olmak
üzere doğal kaynaklara olan talebin önemli ölçüde artmasına yol açmıştır. Artan dünya nüfusu ile birlikte, son dönemde etkileri
daha da belirginleşen küresel ısınma sonucu meydana gelen iklim değişiklikleri, su kaynaklarıüzerindeki baskının daha da
artmasına neden olmuştur. Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de büyük kentler başta olmak üzere, evsel kullanım için su
talebinin karşılanmasıçözülmesi gereken öncelikli sorun haline gelmiştir.
Su kıtlığıprobleminin çözülmesinde yapılacak yeni yatırımlar yanında, ailelerin su tasarrufuna özen göstermeleri, sorunun
aşılmasında özellikle uzun vadede büyük önem taşımaktadır. Bu açıdan değerlendirildiğinde, evlerde bulaşık makinesi kullanımının
yaygınlaştırılmasısu tasarrufu konusunda önemli katkılar sağlayacaktır. Özellikle; yeni nesil bulaşık makinelerinin daha az enerji ve su
harcamalarısorunun çözümü açısından önemli avantajlar sağlamaktadır.
Bu çalışmada, Uşak İli Kentsel alanında uygulanan anket verileri kullanılarak, ailelerin bulaşık makinesi sahipliğini etkileyen
faktörler araştırılmıştır. Araştırmada iki durumlu yapay bağımlıdeğişkenli modellerden Doğrusal Olasılık ve Logit modelleri
kullanılarak ekonometrik tahminler yapılmıştır. Gerek Logit, gerekse Doğrusal Olasılık modeli kullanılarak yapılan tahminlere göre;
bir ailede ev hanımının ücretli bir işte çalışmasının bulaşık makinesi sahipliğini önemli derecede etkileyen bir faktör olmadığı
sonucuna ulaşılmıştır. Ailenin yakın çevresindeki ailelerin büyük çoğunluğunda bulaşık makinesi bulunmasıile eğitim ve gelir
seviyesinin yükselmesi bulaşık makinesi sahipliğini etkileyen önemli faktörler olarak belirlenmiştir. Ailenin yakın çevresindeki
ailelerin büyük çoğunluğunda bulaşık makinesi bulunmasının, bulaşık makinesi sahibi olma olasılığınıetkileyen önemli bir faktör
olarak belirlenmesi; tüketim kalıplarının hanehalkının içinde bulunduğu sosyal çevreden etkilendiğini varsayan Nisbi Gelir
Hipotezi’nin Uşak İli kentsel alanında geçerli olduğunu göstermiştir.