Tekno-Oruç Bir Öz Disiplin Pratiği Olabilir mi?
Öz
Teknolojinin insan yaşamındaki kontrolsüz varoluşu zaman içerisinde bireyin teknoloji içerisinde hapsolduğu bir ilişkinin ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Teknoloji bağımlılığı olarak tanımlanan bu ilişkinin diğer bağımlılık türlerinde de olduğu gibi kişisel irade ve çabayla aşılabileceği öngörülmektedir. Bu araştırma, teknoloji bağımlılığının insan yaşamındaki yerini görmek ve sürece yönelik farkındalık oluşturmak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Bir eylem araştırması olarak tasarlanan bu araştırmaya 40 öğrenci katılımcı olarak dahil edilmiştir. Tekno-oruç olarak kavramsallaştırılan araştırma şeklinde, katılımcıların 7 gün boyunca akşam 21.00-23.00 arasında teknolojik aygıtlardan uzak kalması istenmiştir. 7 günlük süreç sonunda öğrencilerden yazılı olarak alınan geri bildirim raporları incelenmiş ve doküman analizi yapılarak araştırmanın bulguları elde edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre katılımcılar teknolojinin hayatlarında olumlu ve olumsuz çeşitli etkilerinin olduklarından bahsetmişlerdir. Tekno-orucun uygulandığı zaman dilimlerinde katılımcılar yaşamlarının ve kendilerinin farkına vardıklarından, sosyalleştiklerinden söz etmişlerdir. Araştırma sonucunda katılımcılar sürecin kendileri için çok değerli olduğunu ve farkındalıklarının arttığını söylemişlerdir. Araştırma teknoloji bağımlılığına yönelik farkındalığın teknolojiden uzak kalarak arttırılması ve uygulamalı bir araştırma olması nedeniyle önemlidir.
Tam Metin:
PDFReferanslar
Ampofo, L. (2015). Mindfulness in the machine: Breaking our technology addiction. https://www.socialmediatoday.com/content/mindfulness-machine-breaking-our-technology-addiction adresinden alındı
Balcı, A. (2022). İrade Eğitimi Teori, Araştırma, Strateji ve Teknikler. 1. Baskı, Pegem Akademi.
Baumeister, , R. F., Vohs, K. D., & Tice, D. M. (2007). The strength model of self-control. Current Directions in Psychological Science, 16(6), 351-355. doi:10.1111/j.1467-8721.2007.00534.x
Bayrakçı, S. (2022). Dijital Minimalizm: Ekran bağımlılığı ve teknoloji yorgunluğu sarmalından kurtulmak için bir yol haritası. Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi, 40, 430-436. doi: 10.17829/turcom.1120604
Brown, R. F. (1988). Arousal during play in normal machine gamblers. Unpublished Manuscript University of Glasgow.
Derince, Z. M., & Özgen, B. (2017). Eylem araştırması. içinde N. F. Seggie ve Y. Bayyurt (Ed.), Nitel Araştırma Yöntem, Teknik, Analiz ve Yaklaşımları (ss. 146-161). Anı Yayıncılık.
Ektiricioğlu, C., Arslantaş, H., & Yüksel, R. (2020). Ergenlerde Çağın Hastalığı: Teknoloji Bağımlılığı. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi, 29(1), 51-64. doi:10.17827/aktd.498947
Eroğlu, E. (2008). Çalkantı ve Dalga. İstanbul: Timaş.
Ertemel, A. V., & Aydın, G. (2018). Dijital Ekonomide Teknoloji Bağımlılığı ve Çözümleri. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 5(4), 665-690. doi: 10.15805/addicta.2018.5.4.0038
Frankel, J. R., & Wallen, N. E. (2003). How to design and evaluate research in education, (5. Baskı). . McGraw-hill Company Inc. https://saochhengpheng.files.wordpress.com/2017/03/jack_fraenkel_norman_wallen_helen_hyun-how_to_design_and_evaluate_research_in_education_8th_edition_-mcgraw
Gökel, Ö. (2020). Teknoloji Bağımlılığının Çeşitli Yaş Gruplarındaki Çocuklara Etkileri Hakkındaki Ebeveyn Görüşleri. Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology, 41-47.
Griffiths, M. D. (1995). Technological Addictions. Clinical Psychology Forum, 76, 14-19. doi: 10.53841/bpscpf.1995.1.76.14
Harris, T. (2016). How technology hijacks people’s minds — from a magician and google’s design ethicist. http://www.tristanharris.com/2016/05/how-technology-hijacks-peoples-minds%E2%80%8A-%E2%80%8Afrom-a-magician-and-googles-design- adresinden alındı
Kaplan, A. (2019). Tüketim sosyolojisi: Teknoloji bağımlılığı üzerine bir araştırma. Current Addiction Research, 3(1), 31-41. doi: 10.5455/car.105-1550823495.
Marlatt, G. A., Baer, J. S., Donovan, D. M., & Kivlahan, D. R. (1988). Addictive Behaviors Etiology and Treatment. Anuual Review of Psychology, 223-252.
Muraven, M., & Slessareva, E. (2003). Mechanisms of self-control failure: Motivation and limited resources. Personality and Social Psychology Bulletin, 29(7), 894-906. doi: 10.1177/0146167203029007008.
Neuman, W. L. (2016). Toplumsal Araştırma Yöntemleri Nicel ve Nitel Yaklaşımlar. (8. Baskı). (S. Özge, Çev). Yayınodası.
Newport, C. (2019). Dijital Minimalizm (C. Mavituna Çev.). Metropolis Yayıncılık.
Özen, Y. (2013). Değerler felsefesi açısından irade ve bileşenleri (Özgür bir irademiz var mı?). Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi. 5(9). https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/149874
Przybylski, , A. K., Murayama, K., & DeHaan, C. R. (2013). Motivational, emotional, and behavioral correlates of fear of missing out. Computers in Human Behavior, 29(4), 1841-1848. doi: https://doi.org/10.1016/j.chb.2013.02.014
Rachlin, H. (1990). Why do people gamble and keep gambling despite heavy losses? Psychological Science, 1(5), 294-297.doi: https://doi.org/10.1111/j.1467-9280.1990.tb00220.x
Thombs, D. L., & Osborn, C. j. (2019). Indroduction to addictive behaviors. The Gulfod Press.
Twenge, J. M. (2017). Have smartphones destroyed a generation. The Atlantic, 1-20. https://www.theatlantic.com/magazine/archive/2017/09/has-the-smartphone-destroyed-a-generation/534198/
Walker, M. B. (1989). Some problems with the concept of "Gambling Addiction": Should theories of addiction be generalized to include excessive gambling? Journal of Gambling Behavior, 5(3), 179-200. doi: https://doi.org/10.1007/BF01024386
Williams, R. E., & Kraft, J. S. (2012). The mindfulness Workbook for Addiction: A Guide to Coping With The Grief, Stress and Anger That Trigger Addictive Behaviors. New Harbinger Publications.
Yengin, D. (2019). Teknoloji bağımlılığı olarak dijital bağımlılık. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication, 9(2), 130-144. doi: 10.7456/10902100/007.
Refback'ler
- Şu halde refbacks yoktur.
Bu eser Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.