Enerji Kaynaklarının Enerji Yoğunluğu Üzerindeki Etkileri: Enerji İthalatçısı Yükselen Ekonomilerden Kanıtlar

Mustafa NAİMOĞLU, Bilal ÖZEL

Öz


Enerji alanında dışa bağımlı ekonomiler için enerjinin daha yüksek verimlilikte veya daha düşük yoğunlukta kullanılması oldukça önem arz etmektedir. Enerji ithalatçısı yükselen ekonomilerde 1990 yılında 1 birim (koe) enerji başına 4.64 birim çıktı (GSYİH) elde edilirken 2018 yılına gelindiğinde bu değerin 5.58 birime ulaştığı görülmüştür.  Dolayısıyla bu ekonomiler enerji kaynaklarını 1990-2018 döneminde daha yüksek verimlilikte veya daha düşük yoğunlukta kullanarak daha fazla çıktı elde etmeyi başarmışlardır. Bu yüzden özellikle enerji alanında dışa bağımlı ekonomilerde söz konusu başarının sürdürülebilirliği için hangi enerji kaynağının enerji verimliliğini artırdığı veya enerji yoğunluğunu düşürdüğü sorusunun cevabı son derece son derece önemlidir. Dolayısıyla bu çalışmanın amacı; 1990-2018 yılları arasında enerji ithalatçısı 16 yükselen ekonomi için enerji yoğunluğunu etkileyen faktörleri panel veri analizi yardımıyla araştırmaktır. Enerji yoğunluğuna ilişkin model, Ortak İlişkili Etkiler Ortalama Grup (CCEMG) ve Genelleştirilmiş Ortalama Grup (AMG) tahmincileriyle tahmin edilmiştir. Elde edilen bulgular, hidro ve elektrik kullanımının enerji yoğunluğunu azalttığını; kömür, petrol ve doğalgaz kullanımının ise enerji yoğunluğunu artırdığını göstermiştir.


Anahtar Kelimeler


Enerji Kaynakları, Enerji Yoğunluğu, Enerji İthalatçısı Yükselen Ekonomiler

Tam Metin:

PDF

Referanslar


Altintaş, H., ve Mercan, M. (2015). Ar-Ge harcamalari ve ekonomik büyüme ilişkisi: OECD ülkeleri üzerine yatay kesit bağımlılığı altında panel eşbütünleşme analizi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 70(2), 345-376.

Asif, M., ve Muneer, T. (2007). Energy supply, its demand and security issues for developed and emerging economies. Renewable and sustainable energy reviews, 11(7), 1388-1413.

Antonietti, R., ve Fontini, F. (2019). Does energy price affect energy efficiency? Cross-country panel evidence. Energy Policy, 129, 896-906.

Bai, J., ve Ng, S. (2010). Panel unit root tests with cross-section dependence: a further investigation. Econometric Theory, 26(4), 1088-1114.

Balitskiy, S., Bilan, Y., Strielkowski, W., ve Štreimikienė, D. (2016). Energy efficiency and natural gas consumption in the context of economic development in the European Union. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 55, 156-168.

Beaumont, R. (2012). An Introduction To Statistics Correlation, http://www.floppybunny.org/ Robin/Web/Virtualncrassroom/Stats/Basics/Part9.Pdf/. [Erişim Tarihi: 7 Ekim 2019].

Bernstein, M. A., Fonkych, K., Loeb, S., ve Loughran, D. S. (2003). State-level changes in energy intensity and their national implications. Rand Corporation.

Bildirici, M. E., ve Bakirtas, T. (2014). The relationship among oil, natural gas and coal consumption and economic growth in BRICTS (Brazil, Russian, India, China, Turkey and South Africa) countries. Energy, 65, 134-144.

Breusch, T. S., ve Pagan, A. R. (1980). The Lagrange multiplier test and its applications to model specification in econometrics. The review of economic studies, 47(1), 239-253.

Charnes, A., Cooper, W., Lewin, A. Y., ve Seiford, L. M. (1997). Data envelopment analysis theory, methodology and applications. Journal of the Operational Research society, 48(3), 332-333.

Choi, I. (1994). Durbin-Hausman tests for cointegration. Journal of Economic Dynamics and Control, 18(2), 467-480.

Eberhardt, M., ve Teal, F. (2010). Productivity Analysis in Global Manufacturing Production.

Eberhardt, M., ve Bond, S. (2009). Cross-section dependence in nonstationary panel models: a novel estimator.

Fisher-Vanden, K., Jefferson, G. H., Liu, H., ve Tao, Q. (2004). What is driving China’s decline in energy intensity?. Resource and Energy economics, 26(1), 77-97.

Zhai, Q., Rahardjo, H., Satyanaga, A., Zhu, Y., Dai, G., ve Zhao, X. (2021). Estimation of wetting hydraulic conductivity function for unsaturated sandy soil. Engineering Geology, 285, 106034.

de Groot, M., Crijns-Graus, W., ve Harmsen, R. (2017). The effects of variable renewable electricity on energy efficiency and full load hours of fossil-fired power plants in the European Union. Energy, 138, 575-589.

Hamilton, J. D. (1983). Oil and the macroeconomy since World War II. Journal of political economy, 91(2), 228-248.

Hepaktan, C. E., ve Çınar, S. (2011). OECD ülkeleri vergi sistemi esnekliğinin panel eşbütünleşme testleri ile analizi. Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 133-153.

Internatıonal Energy Agency(IEA), (2020), Data and statistics. www.iea.org/ [Erişim Tarihi: 6 Şubat 2021].

International Monetary Fund (IMF). (2015), World Economic Ooulook. https://www.İmf.Org/External/Pubs/Ft/Weo/2015/02/Pdf/Text.Pdf/ [Erişim Tarihi: 6 Şubat 2021].

Patterson, M. G. (1996). What is energy efficiency?: Concepts, indicators and methodological issues. Energy policy, 24(5), 377-390.

Nadel, S., Shipley, A., ve Elliott, R. N. (2004, August). The technical, economic and achievable potential for energy-efficiency in the US–A meta-analysis of recent studies. In Proceedings of the 2004 ACEEE Summer Study on Energy Efficiency in Buildings, Citeseer, 8-215.

Özşahin, Ş., Mucuk, M., ve Gerçeker, M. (2016). Yenilenebilir enerji ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki: BRICS-T ülkeleri üzerine panel ARDL analizi. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 4(4), 111-130.

Pamir, N. (2005). Enerji politikalar ve küresel gelişmeler. Stratejik Analiz, 6(68), 57-73.

Pao, H. T., ve Fu, H. C. (2013). Renewable energy, non-renewable energy and economic growth in Brazil. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 25, 381-392.

Paraschiv, S., Bărbuţă-Mişu, N., ve Paraschiv, L. S. (2020). Technical and economic analysis of a solar air heating system integration in a residential building wall to increase energy efficiency by solar heat gain and thermal insulation. Energy Reports, 6, 459-474.

Pesaran, H. (2004). General diagnostic tests for cross section dependence in panels. University of Cambridge. Cambridge Working Papers in Economics, 435, 1 38.

Pesaran, H., Smith, R., ve Im, K. S. (1996). Dynamic linear models for heterogenous panels. In The econometrics of panel data. Springer, Dordrecht, 145-195.

Pesaran, M. H. (2007). A simple panel unit root test in the presence of cross‐section dependence. Journal of applied econometrics, 22(2), 265-312.

Pesaran, M. H., Ullah, A., ve Yamagata, T. (2008). A bias‐adjusted LM test of error cross‐section independence. The Econometrics Journal, 11(1), 105-127.

Pesaran, M. H., ve Yamagata, T. (2008). Testing slope homogeneity in large panels. Journal of econometrics, 142(1), 50-93.

Sahabi, A. M. (2019). Finansal performans ölçütlerinin firma değeri üzerindeki etkisi: Borsa İstanbul’da bir araştırma. (Yayımlanmış Doktora Tezi). Anadolu Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.

Swamy, P. A. (1970). Efficient inference in a random coefficient regression model. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 311-323. https://www.jstor.org/stable/1913012

Valenzuela, J. M., ve Qi, Y. (2012). Framing energy efficiency and renewable energy policies: An international comparison between Mexico and China. Energy Policy, 51, 128-137.

Westerlund, J. (2008). Panel cointegration tests of the Fisher effect. Journal of Applied Econometrics, 23(2), 193-233.

Zamani, M. (2007). Energy consumption and economic activities in Iran. Energy economics, 29(6), 1135-1140.

Zhang, X. P., Cheng, X. M., Yuan, J. H., & Gao, X. J. (2011). Total-factor energy efficiency in developing countries. Energy Policy, 39(2), 644-650.


Refback'ler

  • Şu halde refbacks yoktur.


Creative Commons Lisansı
Bu eser Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.