Elizabeth Gaskell’ın Cranford Adlı Romanında Viktoryan Sınıf Bilinci

Öz

Bu çalışmada, Elizabeth Gaskell’ınCranford adlıromanından örneklemelerle Viktoryan toplumundaki sınıf bilinci ve kültürü
konusu ele alınarak, Elizabeth Gaskell’ın Viktoryan sınıf sistemine olan tutumu incelenecektir. Viktoryan İngilteresi katısınıf
farklılıklarıve toplumsal sınıflar arasındaki aşılmasızor sınırlarla bilinir. Bu bağlamda, Viktoryan İngilteresi’nde bireyler için sınıfsal
hareketlilik ya da sınıf atlamak çok zor, hatta neredeyse imkânsızdır. Özellikle, aristokrat kökenli İngilizler, ticaretle uğraşan
burjuvazi sınıfına yukardan bakmaktadır ama diğer taraftan, kendilerinin eski itibarlarınıkaybetmelerine ve burjuvazinin günbegün
artan mali gücüne de seyirci kalmaktan başka bir şey de gelmez ellerinden. Bu sosyal koşullar çerçevesinde, her iki sosyal sınıf
arasında sorunlar ve çelişkiler olmasıtabi ki kaçınılmazdır, çünkü aristokratlar burjuvazi sınıfınıötekileştirmekte ve onları
aşağılamaktadır. Diğer bir deyişle, biz ve ötekiler tutumu olarak da tanımlayabileceğimiz bir tavır takınarak burjuvazi sınıfını
dışlamaktadırlar. Aristokrat kökenli İngilizler’e göre burjuvaziler kabadır, eğitimsizdir ve finansal güçleri olsa dahi saygıgörmeyi
hak etmezler. Viktoryan İngiltere’sinde burjuvaziler, aristokratlara göre, kadınlar da erkeklere göre ikinci sınıf vatandaşolarak
görülmektedir. Bir bireyin hangi sınıfa ait olduğu neredeyse tüm hayatının akışınıbelirlemektedir. Bu nedenle, sosyal sınıflar
arasında geçişkenlik yok denecek kadar azdır. Viktoryan İngilteresi’ndeki sosyal sınıf bilinci ve benzeri sosyal konular Elizabeth
Gaskell tarafından Cranford adlıromanda, ondokuzuncu yüzyıl İngiltere’sinden örneklemelerle, eleştirel bir gözle irdelenmektedir.