Whistleblowing: Türkiye’den İki Örnek Olay

Öz

Whistleblowing yani ihbar, etik olmayan veya yasadışı olan bir olayı veya durumu bu işi çözebilecek yetkisi bulunan kişilere iletmektir şeklinde tanımlanabilir. İhbar, yapılış şekillerine göre resmi whistleblowing ve resmi olmayan whistleblowing olarak ikiye ayrılır. İhbar türleri üç gruba ayrılır. Bunlar: sessiz kalmak, içsel ihbar ve dışsal ihbardır. Sessiz kalmada çalışan, ihbar edilmesi gereken olaylara çeşitli sebeplerden dolayı, olayın farkında olduğu halde sessiz kalmayı ve hiçbir şey yapmamayı seçmektedir. Bunun başlıca sebebi olarak ispiyoncu damgası yemek istememesi veya örgütüne güvenmemesi gelmektedir. Çalışanın yasadışı olan ve etik olmayan durumu işletmedeki üst yetkilisine bildirmesi içsel ihbardır. Ancak örgütün bu konuda çözüme yanaşmadığını düşünürse çalışan dışsal ihbara başvurur. Dışsal ihbarda çalışan, mahkeme, medya, polis, gibi işletme dışı yetkili kuruluşlara yasadışı olan ve etik olmayan durumu bildirmektedir.  

Bu çalışmada Türkiye’de askeri darbe girişimlerini ihbar eden Samet Kuşçu ve Mahir Kaynak’ın ihbar hikâyeleri anlatılmaya çalışıldı.