HALKLA İLİŞKİLER EĞİTİMİNDE ULUSLARARASILAŞMANIN ÖNEMİ: İNGİLTERE VE TÜRKİYE ÜZERİNE KARŞILAŞTIRMALI BİR ÇALIŞMA

Öz

İlk halkla ilişkiler derslerinin 1923 yılında ABD New York Üniversitesinde Edward Bernays tarafından verilmeye başlamasından itibaren günümüze kadar uzanan süreçte, başta ABD ve Batı Avrupa ülkeleri olmak üzere hizmet sektörünün geliştiği dünyanın hemen hemen her ülkesindeki üniversitelerde halkla ilişkiler lisans eğitiminin kendi başına müstakil bir bölüm/program olarak yer aldığı görülmektedir. Günümüzde ise küreselleşmenin de etkisiyle birlikte halka ilişkiler lisans eğitimi veren üniversitelerin ders müfredatlarının uluslararasılaşması bir zorunluluk haline gelmiştir. Bunun öncelikli nedeni halkla ilişkiler uygulayıcılarının söz konusu global iş çevresinde rekabet edebilmesi için donanımlarının/niteliklerinin zenginleştirilmesi ihtiyacıdır. Nitekim halkla ilişkiler uzmanlığının hedef kitlesini oluşturan kamular artık çok çeşitli ve geniş bir yelpazede varlık göstermektedir. Yalnızca uluslararası kurum ve kuruluşlar değil aynı zamanda küçük ve orta ölçekli organizasyonlar da farklı düzeylerde uluslararasılaşma kapsamında etkinliklerini sürdürmektedir. Bu bağlamda çalışmada, Avrupa modeli halkla ilişkiler eğitimi veren iki ülke olan İngiltere ve Türkiye’nin giriş standartları en yüksek 10’ar halka ilişkiler lisans bölümü tespit edilerek web sayfalarındaki ders müfredatları incelenmiş ve uluslararasılaşma oranları belirlenmiştir. Ders müfredatlarının incelenmesi neticesinde ortaya çıkan sonuca göre İngiltere’de Leeds Beckett Üniversitesi ve Türkiye’de Gazi Üniversitesi dışında diğer tüm üniversitelerin halkla ilişkiler lisans bölümlerinin ders müfredatlarındaki uluslararasılaşma oranının %10’un altında kaldığı görülmüştür. İngiltere’de Manchester Metropolitan Üniversitesi, Greenwich Üniversitesi, West London Üniversitesi ve Londra Sanat Üniversitesi olmak üzere dört üniversitede uluslararasılaşma anlamında hiçbir dersin bulunmayışı şaşırtıcı bir bilgi olarak karşımıza çıkmaktadır. Türkiye’de ise en düşük oran %1,79 olarak Anadolu Üniversitesi özelinde dikkat çekmekte, bu oranı 4,17 yüzdesi ile Adnan Menderes Üniversitesi takip etmektedir. Ortaya çıkan bu sonuç halkla ilişkiler ders müfredatlarındaki uluslararası içeriğe sahip ders sayısının üniversitelerin tercihlerine bırakılmayıp bir eğitim politikası olarak genele yayılmasının bir zorunluluk haline geldiğini göstermektedir. Bu noktada halkla ilişkiler eğitiminin uluslararasılaşması konusunda bir standardizasyona gidilebilmesi ve konuya ilişkin farkındalık oluşturulabilmesi için ciddi bir takım çalışmalar yapılması gerektiği anlaşılmaktadır. Yapılacak olan bu çalışmaların sürekli değişen küresel dengelere paralel olarak halkla ilişkiler sektörünün güncel ihtiyaçlarını karşılamak adına olumlu sonuçlar doğuracağını söylemek yanlış olmayacaktır.