BÖLGESEL KALKINMADA SOSYAL SERMAYENİN ROLÜ: KONYA BEDESTEN ÖRNEĞİ
Öz
Son yıllarda özellikle iktisat, sosyoloji ve politika bilimleri ekseninde ele alınıp incelenen sosyal sermaye; genel anlamda bölgesel kalkınmanın sağlanmasında önemli bir araç niteliği taşımaktadır. Bölgenin kalkınması; bölgede bulunan ekonomik aktörlerin sosyal ilişkilerinin temel kaynağı olan sosyal sermayenin olumlu etkilerine dayanmaktadır. Bölgesel kalkınmanın sosyal sermaye üzerindeki rolünün istenilen seviyeye ulaşabilmesi için kalkınmaya farklı bir bakış açısı getiren sosyal sermayenin neyi ifade ettiği analiz edilip, bölgede sosyal sermaye seviyesinin yükseltilmesi gerekmektedir. Sosyal sermaye seviyesinin yükseltilmesi, bölgesel kalkınmada bölgelerin arz ve talep dengelerinin sağlanması, bölge dışından yatırımcıların bölgeye çekilmesi, bölgeye özgü yapı, network ağı, üretim faktörleri, iş kültürü, öğrenen bölgeler, inovasyon gibi kavramları önemli kılmaktadır. Bölgede oluşan bu kavramlardan yola çıkarak sosyal sermaye toplumdaki bireyler ve kurumlar arası ilişkileri hem dikey eksende hem de yatay eksende incelemektedir. Fiziki, yasal ve ahlaki açıdan değerlendirerek güven unsuru açısından analiz ederek, belirlenen amaçlara ulaşılıp ulaşılamadığını konu etmektedir. Bu bağlamda Sosyal Sermayenin toplumun kurumlarına olan etkileri birçok yönden toplumda araştırma konusu olarak yer almakla beraber toplumda daha çok etkileşim ağları ve bir aradalık üzerinde değerlendirilerek önem kazanmaktadır. Bu önem, günümüzde bölgelerin büyümesini etkileyen bölgesel faktörlerin etkileşimini ve etkinliğini arttırmasına bağlı olmaktadır. Sosyal ilişkiler bir sermayedir. Sosyal sermaye bir toplumun değer yargılarının korunmasında etkin bir rol oynamaktadır. Bu sermaye bir deneyimi de beraberinde getirerek gereksinim duyulduğu zaman ulaşılabilecek bir kaynak niteliği taşımaktadır. Sosyal ağlar, sosyal sermayenin güçlü bir faktörü; bunun geliştirilmesi, şekillendirilmesi için önemli bir olgusudur. Sosyal sermayenin toplum üzerindeki algısı ve etkisi,sinerji yaklaşımı, toplumcu yaklaşım, kurumsalcı yaklaşım ve sosyal ağ yaklaşımı üzerinden değerlendirilmektedir.Bölgesel kalkınmanın sosyal sermaye yaklaşımı ile ilişkisi sosyal ağ yönteminde şekil bulmaktadır.Bu anlamda sosyal sermaye ve bölgesel kalkınma olgusuna bakış, bölgesel kalkınmanın sosyal sermaye yaklaşımlarıyla ilişkisi akademik bakış açısı çerçevesinde incelenmiş; Konya ili özelinde tarihi Bedesten Çarşısında yer alan işletmelerin sosyal sermaye olgusuna bakışı ele alınmıştır. Araştırma sonuçlarından yola çıkarak yapılan analizde; işletmeler arası sosyal sermaye ölçümlenerek ilişki düzeyleri belirlenmiştir. İşletmelerin bir veya daha fazla şekilde (arkadaşlık, işbirliği, ticaret, bilgi, iletişim, ortaklık, v.b.) birbirine bağlandığını gösteren sosyal ağ analizi yapılarak, konuyla ilgili düşünceler ortaya konmuştur.
Anahtar Kelimeler
Tam Metin:
PDFReferanslar
Coleman, J.(1990). “Foundations of Social Theory”, Cambridge, Mass: Harvard University Press; Aktaran: Çetin, M. (2006). “Bölgesel Kalkınmada Sosyal Ağların Rolü: Silikon Vadisi Örneği”. D.E.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi, sayı:1, s.1-25.
Field, John. Social capital, London and New York: Routledge, 2003.
Field, John. Sosyal Sermaye. (Çeviren: Bahar Bilgen, Bayram Şen). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2006; Aktaran: Aydemir M.A. ve Tecim, E.(2012).”Türk Toplumunda Aile ve Dinin Sosyal Sermaye Potansiyeli”,Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, sayı:28, s.43-59.
Francois, Patrick. Social Capital and Economic Development. London and New York: Routledge, 2002.
Fukuyama, F.(2001). “Social Capital, Civil Society and Development”, Third World Quarterly, sayı:1, s.7-20.
Fürst D., Schubert H., Rudolph, A. ve Spıeckermann H.(2001), “Regional Actor Networks Between Social Capital and Regional Governance”, Insna/Connections, Vol:24, No:1,s. 42-67.
Ildırar, Mustafa. Bölgesel Kalkınma Ve Gelişme Stratejileri (1.Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 2004.
Karagül, M. ve Dündar, S. (2006). “Sosyal Sermaye ve Belirleyicileri Üzerine Ampirik Bir Çalışma”, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, sayı:12, s.61-78.
Knack, Stephen. Social Capital , Growth and Poverty: A Survey of Cross-Country Evidence, Cambridge, UK: Cambridge University Press, Munich Personal RePEc Archive, 2002.
Konya Belediyesi ,http://www.konya.bel.tr (18.09.2015).
Landabaso, M., Mouton B. ve Miedzinski M. (2003), “Regional Innovation Strategies: A Tool to Improve Social Capital and Institutional Efficiency? Lessons from the European Regional Development Fund Innovative Actions”, Paper Presented at the Conference of the Regional Studies Association “Reinventing Regions in a Global Economy”, 12-15 April, Pisa, 1-7. Aktaran; Çetin, M.(2006).”Bölgesel Kalkınmada Sosyal Ağların Rolü: Silikon Vadisi Örneği”, D.E.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi, (21) 1, s.1-25
Nahapiet, J. ve Ghoshal S. (1998). “Social Capital, Intellectual Capital, and the Organizational Advantage”, The Academy of Management Review, Volume: 23,No:2, 242-267.
OECD. (2000), The Well-being of Nations, The Role of Human and Social Capital, Centre for Educational Research and Innovation.
Olejniczak, K. (2003).” Apetyt na grona? Koncepcja gron oraz koncepcje bliskoznaczne w teorii i praktyce rozwoju regionalnego”. Studia Regionalne i Lokalne,sayı: 2 -12, s.55-76. Aktaran; Markowska,P.,U. (2012). “Social Capital as an Elusive Factor of Socio-Economic Development”, Journal of Leadership, Accountability and Ethics, sayı: 9(3) , s.93-103.
Özsağır, A. (2007). “Ekonomide Güven Faktörü”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, sayı:20,s.46-62.
Sabatini, F.(2005). The Role of Social Capital in Economic Development Investigating The Causal Nexus Through Structural Equation Models, Working Paper Series, No.901361, University of Rome La Sapienza, Department of Public Economics, http://www.socialcapitalgateway.org,(Erişim tarihi: 06.07.2015).
Szreter, S.(2000), “Social Capital, the Economy, and Education in Historical Perspective”, Social Capital: Critical Perspectives, Ed. By Stephen Baron, John Field, Aktaran; Özcan, B.(2011). “Sosyal Sermaye Ve Ekonomik Kalkınma”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Şavkar, E.(2011). “Sosyal sermayenin unsurları ve ekonomik kalkınmayla ilişkisi”. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
Tekeli İ.(2009).”Sosyal Sermaye Kavramına Verilen Önemin Bölgesel Gelişme Sorununa Yaklaşmakta Getirebileceği Yeni Mantık Üzerine”, Bölgesel Kalkınma Ve Yönetişim Sempozyumu, Sosyal Politikanın Yönetişimi, Bildiri Kitabı. TEPAV Yayınları, Ankara, No:50,s.59-70.
Temple, Jonathan, OECD (2001/II),Growth Effects Of Educatıon And Socıal Capıtal In The OECD Countrıes, OECD Economic Studies, No:33.
Tutar, F. ve Demiral, M.(2007).” Yerel Ekonomilerin Yerel Aktörleri: Bölgesel Kalkınma Ajansları”. Eskişehir Osman Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi, sayı: 2(1),s. 65-83.
Tüysüz, Nurettin. Sosyal Sermayenin Ekonomik Gelişme Açısından Önemi Ve Sosyal Sermaye Endeksinin Hesaplanması, T.C.Kalkınma Bakanlığı, 2011,Yayın No:2827.
Woolcock, M. ve Narayan, D. (2000), “Social Capital: Implications for Development Theory, Research and Policy”, The World Bank Research Observer, Vol:15, No:2, s.225-249.
Refback'ler
- Şu halde refbacks yoktur.
Bu eser Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.