Siyasi Lider Söylemlerinin Vatandaşların Siyasi Parti Tercihi Üzerindeki Olası Etkileri: 2011 Genel Seçimlere Yönelik Bir Alan Araştırması

Öz

Demokratik toplumlarda siyasi partiler, seçimleri kazanmak için yarışlar. Seçimler, hem siyasi partilerin geleceği hem de toplumun geleceği üzerinde etkili ve yön verici oldukları için, her bir siyasi parti, seçmen tercihini etkileyebilmek amacıyla yoğun çaba sarf etmektedirler. Nitekim bir siyasi partinin iktidar partisi mi yoksa muhalefet partisi mi olacağına seçmenler karar vermektedir. Bu açıdan siyasi partiler açısından seçmenlerin oy verme davranışları üzerinde hangi faktörlerin nasıl bir etki ettiğini bilmek büyük önem taşımaktadır. Dolaysıyla siyasi partiler, seçmen tercihinde etkili olan faktörlerin neler olabileceği konusunda kamuoyu araştırma şirketlerine anketler yaptırmaktadırlar. Konuya ilişkin anket çalışmalarının sayısı hayli yüksektir. Ancak buna karşılık akademik çalışmaların sayısı hayli düşüktür. Türk seçmeninin oy verme davranışını etkileyen faktörlerin neler olduğu sorusu akademik çalışmalara son yıllarda konu olmaya başlamıştır. Türkiye’de mevcut çalışmaların çoğu, siyasi iletişim ve etkin kampanya planlamasına ilişkindir. Aday imajı ve bu kapsamda adayların söylemlerinin seçmenlerin oy verme davranışı üzerinde etkisi olup olmadığı sorusu, araştırmalarda yeni yeni gündeme gelmektedir. Araştırmalar, seçmen davranışını etkileyen birçok faktörün bulunduğunu ve bunlar arasında liderlerin söylemlerinin de seçmen davranışlarını etkileyici faktörler arasında yer aldığına işaret etmektedir.

                Bu araştırma, 2011 Genel Milletvekili Seçimlerinde siyasi parti liderlerinin söylemlerinin ve özellikle de siyasi rakiplerine ilişkin çeşitli vesilelerle kullandıkları söylemlerinin seçmen davranışı üzerindeki olası etkilerini incelemek amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla Türkiye’deki toplam seçmen nüfusunu temsil edecek şekilde belirlenen 50 ilden tesadüfi örneklem yöntemi ile seçilen 5000 kişi ile yüz yüze görüşmek suretiyle anket gerçekleştirilmiştir.

Anahtar sözcükler: Siyasi sistem, siyasi imaj, siyasi lider, siyasi söylem.