KIRGIZLARDA KUUDLLUK VE APENDİ (NASREDDİN HOCA)

Öz

Bu makalede Kırgız fıkra tipi olarak tarif edebileceğimizkuudullukve kuudullar tanıtılmakta,
ayrıca bir kuudulolarak tanıtılan Nasreddin Hoca(Apendi) ve onun Kırgızlar arasındaki pozisyonu
hakkında bilgi verilmektedir. Kuudulluk Kırgızların geleneksel millî sanatlarıiçinde kökü eskiye
dayanan ve halk arasında büyük itibar gören sanatlardan biridir. Kuudulhünerbâzlar yaratıcı
kabiliyetleri, olaylar karşısındaki tavırlarıve hazır cevaplılıklarıile halkın gönlünü okşamış, onları
güldürerek rahatlatmışlardır. Kuudullar hasisliği, cimriliği, açgözlülüğü ve cahilliği de tenkit ederek
bu vasıflara sahip kişilerle dalga geçmek suretiyle de halkıeğlendirerek güldürmüş, sosyal
adaletsizliklere karşıyaptıklarımücadelelerle de halk arasında önemli itibarlar elde etmişlerdir.
Kırgızların önemlikuudullarıarasında Cooşbay Borso Uulu, Kökötöy Toto Uulu, Karaçunak
Şıldır Uulu, Kuyruçuk Ömürzak Uulu, Beknazar ve Şarşen’i sayabiliriz.
Anadolu Türklerinin Nasreddin Hoca olarak bildikleri fıkra tipine Kırgızlar, Apendi ve Koco
Nasır adınıverirler ve onu da kuudullar arasında sayarlar. Veya kuudulu tarif ederken Nasreddin
Hoca’dan da bahsederler. Ancak Hoca’nın anlattıklarına veya Hocaya mal edilen fıkralara anektod
adınıda verirler. Ayrıca genel olarak hikâye kelimesiyle karşılayabileceğimiz  angemeterimini
Nasreddin Hoca’nın fıkralarıiçin de kullanarak Apendi angemeleridemektedirler.