BİRİNCİDÜNYA SAVAŞI ESNASINDA ANADOLU’DAKİ SALGIN HASTALIKLAR VE ERMENİLER

Öz

Savaşortamlarının getirdiği en büyük olumsuzluklardan biri bulaşıcıhastalıklardır. Osmanlı
Devleti, başta Balkan Savaşlarıolmak üzere Birinci Dünya Savaşıesnasında da savaşın yanında
bulaşıcıhastalıklarla da mücadele etmek zorunda kalmıştır. Balkan Savaşları’ndan sonra
Anadolu’ya göçlerin fazlalaşmasıyla birlikte Birinci Dünya Savaşısırasında Anadolu’da ve diğer
cephelerde kolera, tifüs, veba, frengi vs. gibi salgın hastalıklar yaygınlaşmıştır. Bulaşıcıhastalıklar
sadece cephedeki askerleri değil, sivil halkıda çok etkilemiştir. Zira sivil halk arasında salgın
hastalıklardan ölümler, yine hastalıklar dolayısıyla cephede hayatınıkaybeden askerlerin sayısından
fazladır. Anadolu’da Türkler ve Müslümanlarla birlikte Ermeniler de salgın hastalıklardan dolayı
büyük sıkıntılar çekmişlerdir. Özellikle göç yollarında ve Halep’e göç ettirilen Ermenilerden çok
sayıda ölenler olmuştur. Devlet hastalıklardan ölümleri önlemek için bütün imkânlarınıseferber
ettiyse de çok başarılıolamamıştır. Ayrıca, hastalıklardan sadece cephede bulunan asker ve sivil
halk değil diğer devletlerin temsilcileri arasından da hayatlarınıkaybedenlerin olduğu
görülmektedir.