Kişilerarasi İletişimde Edimbilimin Önemi

Öz

Hayatımızın vazgeçilmezi olan iletişim doğumdan ölüme kadar devam eder. Her halükarda iletişim vardır.  İletişimin tanımı
farklıalanlara göre farklıolarak yapılmıştır.  İnsanlar arasıiletişimde en yaygın iletişim türü söz ile yani dil ile gerçekleştirilen
iletişimdir.  İletişimin en önemli olgularından birisi olan dil ise insanlık var olduğundan beri süregelmiştir. Kişinin, grubun ya da
toplumun ihtiyaçlarına göre gelişen, kelimeler eklenen ya da çıkartılan dil aynızamanda ait olunan kültürün de bir yansımasıdır.
Her toplumun bir kültürü vardır, buradaki kültür olgusu toplumu oluşturan bireylerin genel olarak kültürlerinin toplamıya da
yansımasıdır. Ancak sağlıklıiletişim kurabilmek demek yalnızca dildeki kelimelerin bir araya getirilip cümleler kurulmasıdeğildir.
Bu noktada konuşmacının karşısındaki hedef kişi, bu kişinin kültürü, kimliği, algılama yetisi, konuşmanın yer aldığıortam, ses
tonu, konunun bağlamıgibi unsurlar çok önemli rol oynar.
Edimbilim, dilbilimin alt alanıdır, kelime ve cümlelerin içeriğe göre anlam kazanmasıdır. Bir başka deyişle, edimbilim
kelimelerin ötesindeki anlamlarıanlamamıza yardımcıolur ve bu konu üzerinde çalışır. Edimbilim görünmeyen anlamıortaya
çıkartır. Bu tanımdan yola çıkarak, kullanılan her bir kelime ya da her bir cümle karşılıklıgörüşmeye olumlu ya da olumsuz
anlamlar yükleyebilir. Kelime ya da cümlelerin anlamlarımetine, konuşmadaki geçtiği yere, kültüre, kişinin kimliğine, konuşmanın
geçtiği yere, ses tonuna ve konuşmanın bütünlüğüne göre farklılıklar gösterebilir. Sağlıklıiletişim kurabilmenin temel taşlarından
birisi de edimbilimin kavranmasıdır.
İletişimde bulunan her iki tarafın da amacıkarşıtarafa mesajlarınıbaşarılıbir şekilde aktarmak ise, o zaman kullandıkları
ifadelerin karşıtarafta nasıl bir etki yaratabileceğini dikkate almalıdırlar. Tarafların arasındaki samimiyet kelime ve cümle
seçiminde belirleyici olacaktır. Tarafların samimiyet derecesi kullandıklarıifadelerden çıkartılabilir. Aynıkültürden ya da farklı
kültürden olan insanların bir olayıaçıklamalarıya da tanımlamalarında kendilerine özgü yollarıvardır fakat burada en önemli olan
husus karşıtarafla olan ortak noktayıen üst seviyede yakalamaktır.  İletişimde yer alan insanların dilsel, dini, ırksal ve etnik
kökenleri kelime seçiminde önemli rol oynar. Kaynak, zihninden geçen mesajlarıaktarırken karşıtarafın anlama kapasitesini ve
mesajıbu şartlar altında çözdüğünü göz önünde bulundurmalıdır. Diğer taraftan alıcımesajıçözdükten sonra kaynak konumuna
geçer, aynı şekilde o da geribildirimde bulunurken dikkatli olmalıdır. Bu bağlamda, aynıkültürü paylaşmak yanlışanlamaları
azaltacağıgibi, sağlıksız iletişimi engeller, böylece karşıtarafın kültürünü anlamaya çalışmak amaca ulaşmak için avantaj
sağlayacaktır. Bu davranıştarzıistenilen mesajıaktarmadaki başarıyıartırır.
Diğer taraftan, uzun cümleler ve tutarsız metinler sıkıntıya sebep olabilir, karşıtaraf dikkatini kaybedebilir ve amaçlanan mesajı
alamayabilir. Bazen almak istediğimiz karşılık ile aldığımız karşılık arasında hiçbir tutarlılık olmaz (Tubbs & Moss, 2003:22).
Mesajıiletmek için açık ve yeteri kadar ifade kullanmak yerinde olacaktır.
Eğer amaç niyet edilen mesajıkarşıtarafa başarılıbir şekilde iletmek ise; konuşmacıve dinleyici üslup, cümle yapısı, sözcük ve
ses tonu seçimine özen göstermelidir.  İletişimde bulunan her iki taraf içinde edimbilimin önemini fark etmek ve edimbilimi
kavramaya yönelik çaba sarf etmek sağlıklıiletişim yolunda faydalıolacaktır.
Bu çalışmanın amacıdilbilimin alt başlıklarından olan edimbilimin iletişimde nasıl bir rol oynadığınıgöstermek ve sağlıklı
iletişim kurabilmenin sadece kelimelerden, cümlelerden ibaret olmadığınıvurgulamaktır.