Geleneksel Türk Sanatlarının İlköğretim Görsel Sanatlar Eğitimi Dersinde Uygulanması: “Ebru” Örneği

Öz

Geleneksel sanatlarımızın gelecek kuşaklara aktarılması, görsel kültürümüzün devamlılığınısağlamasıbakımından önem
taşımaktadır. Bu nedenle bu tür çalışmalara görsel sanatlar eğitimi programlarında yer verilmesi gerekmektedir. Yapılan çalışmada,
geleneksel sanatlarımızdan biri olan ebru ele alınmıştır. Eski kitapların kapaklarında ve yan kağıtlarında rastladığımız ebru,
yoğunlaştırılmışsu üzerine toprak ve toz boyalarla resim yapma sanatıdır.
Ebru bütün Osmanlısanatlarında olduğu gibi usta-çırak yöntemi ile öğrenilen ve sanatçının iradesi dışında birçok değişkenden
etkilenen bir sanattır. Bazıkaynaklar ebrunun, yüz suyu anlamına gelen "ab-ıru" sözcüğünden, bazıkaynaklar ise Orta Asya
dillerinden Çağatayca´da hareli görünüm, damarlıkumaşya da kağıt anlamına gelen "ebre"den geldiğini söylese de en yaygın kanı,
kelimenin kökeninin Farsça; bulutumsu, bulut gibi anlamına gelen "ebri" den gelmekte olduğudur. Çalışmada, geleneksel Türk
süsleme sanatlarından olan ebruyu ilköğretim öğrencilerine tanıtmak, gelenekselve estetik değerleri koruyarak farklıgünlük
objelerde kullanılmasınısağlayarak görsel kültürümüze ilişkin farkındalık yaratmak amaçlanmıştır.
Araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden “yarıyapılandırılmışgörüşme” yöntemi kullanılmıştır. Çocuklarla çalışma sonrası
yapılan görüşmede, çalışmaya ilişkin yorumlarında hemen hepsi ebruyu bildiklerini ancak daha önce hiç yapmadıklarınıifade
etmişlerdir. Çocukların tümü ebruyu çok severek, oyun gibi eğlenerek yaptıklarınıve suyun üzerindeki renk geçişlerinin çok
şaşırtıcıolduğunu belirtmişler ve çalışmayıanlam ve amacına uygun bir biçimde gerçekleştirmişlerdir.