Algılanan Değer, Güven ve Promosyonun Elektronik Kulaktan Kulağa Pazarlama Üzerine Etkisi: Online Yemek Siparişi Üzerine Bir Araştırma
Öz
Değişen tüketici davranışları yemek tüketimine de yansımış ve günümüzde tüketiciler internet üzerinden yemek siparişi vermeye başlamıştır. Tüketiciler yemek siparişlerini, online yemek sipariş hizmeti sunan işletmelerin web sitesi ve mobil uygulamaları üzerinden verebilmektedir. Araştırmanın amacı web sitesi ya da mobil uygulamalar üzerinden yemek siparişi vermiş olan tüketicilerin algıladıkları değer, güven ve promosyonun elektronik kulaktan kulağa pazarlama davranışı üzerindeki etkisini ortaya çıkarmaktır. Nicel araştırma yönteminin tercih edildiği araştırmada, anket tekniği kullanılmış ve veriler tesadüfi olmayan örneklem yöntemlerinden kolayda örneklem yöntemi ile elde edilmiştir. Bu doğrultuda veriler daha önce online yemek siparişi vermiş olan tüketicilerden Kasım-Aralık (2023) aylarında online olarak toplanmıştır. Elde edilen veriler SPSS 25 ve AMOS 24 istatistik paket programları ile analiz edilmiştir. Yapılan analiz sonucunda online yemek siparişi hizmeti sunan web sitesi ve mobil uygulamalarla ilgili algılanan değer, güven ve promosyonun elektronik kulaktan kulağa pazarlama davranışı üzerinde pozitif yönde anlamlı etkilerinin olduğu belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlar hem teorik hem de uygulamaya yönelik önemli katkılar sağlamaktadır.
Anahtar Kelimeler
Tam Metin:
PDFReferanslar
Abdolvand, M.A., & Norouzi, A. (2012). The effect of customer perceived value on word of mouth and loyalty in b-2-b marketing. Research Journal of Applied Sciences, Engineering and Technology, 4, 4973-4978.
Akgün, V.Ö., & Zerenler, M. (2021). Determining the purchasing ıntentions of consumers during the pandemic: a research on online food orders. Journal of Current Researches on Social Sciences, 11(1), 129-146.
Al-Gasawneh, J.A., & Al-Adamat, A.M. (2020). The mediating role of e-word of mouth on the relationship between content marketing and green purchase ıntention. Management Science Letters, 10, 1701–1708.
An, S. Eck, T., & Yim, H. (2023). Understanding consumers’ acceptance ıntention to use mobile food delivery applications through an extended technology acceptance Model. Sustainability, 15, 832. https://doi.org/10.3390/su15010832.
Arı, E., & Yılmaz, V. (2015). Üniversite öğrencilerinin online yemek siparişi davranışlarının teknoloji kabul modeliyle araştırılması. Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 7(2), 65-84.
Barreda, A.A. Bilgihan, A., & Kageyama, Y. (2015). The role of trust in creating positive word of mouth and behavioral ıntentions: the case of online social networks. Journal of Relationship Marketing, 14(1), 16-36.
Biyalogorsky, E. Gerstner, E., & Libai, B. (2001). Customer referral management: optimal reward programs. Marketing Science, 20(1), 82–95.
Chang, M. K. Cheung, W., & Tang, M. (2013). Building trust online: Interactions among trust building mechanisms. Information & Management, 50(7), 439-445.
Chavan, V. Jadhav, P. Korade, S., & Teli, P. (2015). Implementing customizable online food ordering system using web based application. IJISET - International Journal of Innovative Science, Engineering & Technology, 2(4), 722-727.
Chin, W.W. (1998). The partial least squares approach for structural equation modeling. In methodology for business and management. Modern Methods for Business Research, edited by G. A. Marcoulides, 295–336. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
Cinnioğlu, H., & Gündoğdu, M. (2022). Online yemek siparişi veren tüketicilerin e-güven, e-memnuniyet ve e-sadakat düzeyleri arasındaki ilişkilerin belirlenmesi: Hatay örneği. J. Gastron Hospit Travel, 5(1), 95-107.
Dal, E. (2019). Online yemek siparişi üzerine faaliyet gösteren e-ticaret firmalarında cüzdan hesaplarından yapılan işlemlerin ve özellikli hususların vergisel açıdan değerlendirilmesi. Mali Çözüm Dergisi, 29, 209-214.
Dilek, Ö., & Öztürk, A. (2021). COVID-19 sürecinde online yemek siparişlerinde teknolojinin kabulü. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 56(3), 1313-1332.
Erdoğan, G. (2022). Mobil yemek siparişi uygulamalarında müşteri tatminini etkileyen faktörler. İşletme Araştırmaları Dergisi, 14(4), 2771–2784.
Fornell, C., & Larcker, D.F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39–50. doi.org/10.2307/3151312
Ganapathi, P., & Abu-Shanab, E.A. (2020). Customer satisfaction with online food ordering portals in qatar. Int. J. E Serv. Mob. Appl., 12, 57-79.
Geçti, F. Yasatekin, H. Koçyiğit Bayniş, İ., & Üner, Ö. F. (2022). Algılanan değer, güven ve satın alma niyeti arasındaki ilişkilerin incelenmesi: otomobil paylaşım platformları üzerine bir çalışma. Trafik ve Ulaşım Araştırmaları Dergisi, 5(2), 142-166. doi.org/10.38002/tuad.1173248.
Goldsmith, R.E., & Horowitz, D. (2006). Measuring motivations for online opinion seeking. Journal of Interactive Advertising, 6(2), 2-14. doi.org/10.1080/15252019.2006.10722114.
Gupta, P., & Harris, J. (2010). How e-wom recommendations ınfluence product consideration and quality of choice: a motivation to process information perspective. Journal of Business Research, 63(9-10), 1041–1049. doi.org/10.1016/j.jbusres.2009.01.015.
Güleç Yalçın, F. (2022). Yemek siparişi uygulamaları sektörü Türkiye’de yüzde 50 büyüdü https://fintechtime.com/2022/01/yemek-siparisi-uygulamalari-sektoru-turkiyede-yuzde-50-buyudu/ (Erişim Tarihi: 22.11.2023).
Gündüz, Y., & Coşkun, Z.S. (2012). Öğrenci algısına göre öğretmen etik değerler ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 111-131.
Gürbüz, S., & Şahin, F. (2017). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri (Gözden geçirilmiş ve güncellenmiş 4.baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Hair, J.F. Black, W. Babin, B., & Anderson, R. (2009). Multivariate data analysis, N.J: Prentice Hall.
Hanaysha, J.R. (2021). Impact of price promotion, corporate social responsibility, and social media marketing on word of mouth. Business Perspectives and Research, 9(3), 446-461. doi.org/10.1177/2278533721989839
Hennig-Thurau, T. Gwinner, K.P. Walsh, G., & Gremler, D.D. (2004). Electronic word-of-mouth via consumer-opinion platforms: what motivates consumers to articulate themselves on the ınternet?. Journal of Interactive Marketing, 18(1), 38-52. doi.org/10.1002/dir.10073.
Huete-Alcocer, N. (2017). A literature review of word of mouth and electronic word of mouth: ımplications for consumer behaviour. Frontiers in Psychology, 8, 1-4, doi.org/10.3389/fpsyg.2017.01256
Johnston, R., & X. Kong. (2011). The customer experience: a roadmap for improvement. Managing Service Quality, 21(1), 5–24.
Kaisheng, Z. (2011). Online sales promotion and ımpulse buying online in the e-business age: a theoretical model approach, 2011 IEEE 2nd International Conference on Software Engineering and Service Science, Beijing, China, 618-621. doi: 10.1109/ICSESS.2011.5982399.
Kamalasena, B.D., & Sirisena, A.B. (2021). The impact of online communities and e word of mouth on purchase ıntention of generation y: the mediating role of brand trust. Sri Lanka Journal of Marketing, 7(1), 92-116.
Kapoor, A.P., & Vij, M. (2018). Technology at the dinner table: ordering food online through mobile apps. J. Retail. Consum. Serv., 43, 342–351.
Kassim, N., & Abdullah, N.A. (2010). The effect of perceived service quality di-mensions on customer satisfaction, trust, and loyalty in e-commerce settings: across cultural analysis, Asia Pacific Journal of Marketing and Logistics, 22(3), 351–371.
Kılıçalp, M., & Özdoğan, O.N. (2019). Paket yemek siparişlerinde çevrimiçi aracı kullanan tüketici davranışlarının genişletilmiş teknoloji kabul modeliyle araştırılması. Uluslararası Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(2), 148-163.
Kietzmann, J., & Canhoto, A. (2013). Bittersweet! Understanding and managing electronic word of mouth. Journal of Public Affairs, 13(2), 146–159. doi.org/10.1002/pa.1470.
Kim, J.J. Nam, M., & Kim, I. (2019). The effect of trust on value on travel websites: enhancing well-being and word-of-mouth among the elderly. Journal of Travel & Tourism Marketing, 36(1), 76-89.
Kotler, P.J., & Armstrong, G.M. (2008). Principles of marketing. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.
Kristina, T., & Sugiarto, C. (2020). The role of trust mediates in the influence of social media marketing and electronic word-of-mouth on purchase intention. Management and Entrepreneurship: Trends of Development, 4(14), 102-113.
Liao, S. Chung, Y. Hung, Y.R., & Widowati, R. (2010). The impacts of brand trust, customer satisfaction, and brand loyalty on word-of-mouth. IEEE International Conference on Industrial Engineering and Engineering Management, 1319-1323, Macao, China.
Lin, L., & Lu, C. (2010). The ınfluence of corporate image, relationship marketing, and trust on purchase intention: the moderating effects of word‐of‐mouth. Tourism Review, 65(3), 16-34. doi.org/10.1108/16605371011083503.
Loureiro, S.M., Cavallero, L., & Miranda, F.J. (2018). Fashion brands on retail websites: customer performance expectancy and e-word-of-mouth. Journal of Retailing and Consumer Services, 41, 131-141.
Manap Davras, G. (2023). Covid-19 korkusunun beslenme alışkanlıkları ve online yemek sipariş verme niyeti üzerindeki etkisi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(2), 654-664. doi.org/10.33206/mjss.1066130.
Mayr, T., & A.H. Zins. (2012). Extensions on the conceptualization of customer perceived value: ınsights from the airline ındustry. International Journal of Culture, Tourism and Hospitality Research, 6(4), 356-376.
McKee, D., C.S. Simmers., & J. Licata. (2006). Customer self-efficacy and response to service. Journal of Service Research, 8(3), 207-220.
Meydan, C.H., & Şeşen, H. (2011). Yapısal eşitlik modellemesi amos uygulamaları. Ankara: Detay Yayıncılık
Money, R.B. (2004). Word-of-mouth promotion and switching behavior in Japanese and American business-to-business service clients. Journal of Business Research, 57(3). 297-305.
Mukerjee, K. (2018). The impact of brand experience, service quality and perceived value on word of mouth of retail bank customers: ınvestigating the mediating effect of loyalty, Journal of Financial Services Marketing, Palgrave Macmillan, 23(1), 12-24.
Park, C. Wang, Y. Yao, Y., & Kang, Y.R. (2011). Factors influencing Ewom effects: using experience, credibility, and susceptibility. International Journal of Social Science and Humanity, 1(1), 74.
Patrick, A.S. (2002). Building trustworthy software agents, IEEE internet computing. IEEE Internet Computing, 6(6), 46-53.
Ranaweera, C., & Prabhu, J. (2003). On the relative importance of customer satisfaction and trust as determinants of customer retention and positive word of mouth. Journal of Targeting Measurement and Analysis for Marketing. 12(1), 82-90
Ratih, P.A.R., & Rahanatha, G.B. (2020). The role of lifestyle in moderating the ınfluence of sales promotion and store atmosphere on ımpulse buying at starbucks. American Journal of Humanities and Social Sciences Research (AJHSSR), 4(2), 19-26.
Sampat, B.H., & Sabat, K.C. (2021). What leads consumers to spread Ewom for food ordering apps?. Journal of International Technology and Information Management, 29(4), 50-77.
Slamet, S. Prasetyo, B.P.W., & Azmala, I. (2022). The impact of electronic word of mouth and brand ımage on online purchase decisions moderated by price discount. European Journal of Business and Management Research, 7(2), 139-148. doi.org/10.24018/ejbmr.2022.7.2.1340.
Sukaris, S. Hartini, S., & Mardhiyah, D. (2020). The effect of perceived value by the tourists toward electronic word of mouth activity: the moderating role of conspicuous tendency. Jurnal Siasat Bisnis, 24(1), 1-17. doi.org/10.20885/jsb.vol24.iss1.art1.
Tomaş, M. (2014). Paket servis müşterilerinin sipariş vermede e-aracı kullanma nedenleri üzerine keşifsel bir araştırma: yemeksepeti.com örneği. Journal of Internet Applications and Management, 5(2), 29-41. doi.org/10.5505/iuyd.2014.27247.
Troise, C. O'Driscoll, A. Tani, M., & Prisco, A. (2021). Online food delivery services and behavioural ıntention – a test of an integrated Tam and TPB framework. British Food Journal, 123(2), 664-683. doi.org/10.1108/BFJ-05-2020-0418
Villanueva, J. Yoo, S., & Hanssens, D.M. (2008). The impact of marketing-induced versus word-of-mouth customer acquisition on customer equity growth. Journal of Marketing Research, 45(1), 48–59.
Wangsa, I.N.W., Rahanatha, G.B., Yasa, N.N.K., & Dana, I.M. (2022). The effect of sales promotion on electronic word of mouth and purchase decision (study on bukalapak users in denpasar city). European Journal of Business and Management Research, 7(2), 176-182.
Williams, P. Soutar, G. Jeremy, N. Earl, A. Williams, P. Ashill, N.J., & Naumann, E. (2017). Val-ue drivers and adventure tourism western consumers. Journal of Service Theory and Prac-tice, 27(1), 102–122.
Wu, J.J. Hwang, J.N. Sharkhuu, O., & Tsogt-Ochir, B. (2018). Shopping online and off-line? Complementary service quality and ımage congruence. Asia Pacific Management Review, 23(1), 30-36.
Wursan, W. Rinandiyana, L.R., & Badriatin, T. (2021). Social media promotion effect on product purchase decisions through word of mouth marketing. Linguistics and Culture Review, 5(S1), 821-831.
Yazıcıoğlu, Y., & Erdoğan, S. (2004). Spss uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
Yen, C.A., & Tang, C. (2019). The effects of hotel attribute performance on electronic word-of-mouth (ewom) behaviors, International Journal of Hospitality Management, 76, 9-18.
Yıldırım, İ.E. (2017). İstatistiksel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık, 3. Baskı, Ankara.
Zeithaml, V.A. (1988). Consumer perceptions of price, quality, and value: a means-end model and synthesis of evidence. Journal of Marketing, 52(3), 2–22
Refback'ler
- Şu halde refbacks yoktur.
Bu eser Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.