Leyla ile Mecnun Televizyon Dizisinin Metinlerarasılık ve Medyalararasılık Bağlamında İncelenmesi

Devrim GENÇER KIZILIRMAK, Şahmurat ARIK

Öz


Yüzyıllara uzanan bir aşk hikâyesi olan Leyla ile Mecnun, hem sözlü edebiyatta hem de yazılı kaynaklarda pek çok kültürde ve birçok dilde anlatılagelmiştir. Üzerine şiir ve hikâyeler yazılmış; filmler çekilmiştir. Bu aşk öyküsü, diğer kültürler gibi Türk anlatı geleneğinde de yerini almış; Türk sineması yanında Leyla ile Mecnun adı verilen bir Türk dizisine de konu olmuştur. Leyla ile Mecnun’un 13. bölümü; aynı dönemde farklı bir televizyon kanalında yayımlanan ve başka bir yapım şirketine ait Behzat Ç. dizisinin 32. bölümü ile ortak çekilir. Her iki dizide aynı olay örgüsü, iki dizinin kendine mahsus kurmaca evreninde birleştirilerek aynı karede yer alır. Böylece farklı yapım şirketleri tarafından çekilen ve ayrı televizyon kanallarında yayımlanan, biri polisiye diğeri absürt komedi türündeki iki dizinin, aynı konuyu ortak çekip farklı kanallarda yayınlamaları, medyalararasılık bağlamında Türk dizi tarihinde bir ilk olma özelliğine sahiptir. Bu çerçevede iki farklı dizi evreninin ve iki farklı kültürel atmosferin tek bir bölümde bir arada sunulması, postmodern anlatıdaki çok sesliliğe de örnek oluşturmaktadır. Bu çalışmada öncelikle postmodernizm ve postmodern anlatının özellikleri, metinlerarasılık ve metinlerarası ilişki kurma biçimleri; medyalararasılık ile ilgili kısa bir değerlendirme yapılmış; ardından Leyla ile Mecnun dizisinin 1, 11, 12, ve 13. bölümleri metinlerarası ilişkiler ve medyalararasılık bağlamında ele alınmıştır.


Anahtar Kelimeler


Postmodernizm, Metinlerarasılık, Medyalararasılık, Leyla ile Mecnun, Behzat Ç., Dizi

Tam Metin:

PDF

Referanslar


Akay, A. (2002). Postmodern Görüntü. İstanbul: Bağlam Yayınları.

Aktulum, K. (2000). Metinlerarası İlişkiler. Ankara: Öteki Yayınevi.

Alemdaroğlu, S. (2008). Fuzûlî’nin Leylâ ve Mecnûn Mesnevîsi’nin Roman Tekniği Bakımından İncelenmesi. Elazığ: Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı.

Alpaydın, B. (2020). “Fuzûlî-Leylâ ve Mecnûn”. Türk Dili Dergisi, 96-98.

Ayaz, A. (2014). Metinlerarası İlişkiler Bağlamında Kadîmî’nin Leylâ vü Mecnûn Mesnevisi (İnceleme-Metin). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı.

Bulut, F. (2018). Metinlerarasılık’ Kavramının Kavramsal Çerçevesi. Edebi Eleştiri Dergisi, 2(1), 2-19.

Campbell, J. (2017). Kahramanın Sonsuz Yolculuğu. (S. Gürses, Çev.) İstanbul: İthaki Yayınları.

Canatak, A. M., & Bulduk, N. (2019). Dijital Çağ Türk Edebiyatı ve Medyalararasılık Tartışmaları. İstanbul: Hiperyayın.

Durmuş, İ. (2023). “Leylâ ile Mecnûn”. 07 04, 2023 tarihinde TDV İslam Ansiklopedisi Web Sitesi: https://islamansiklopedisi.org.tr/leyla-ve-mecnun#1 adresinden alındı

Eagleton, T. (2011). Postmodernizmin Yanılsamaları. (M. Küçük, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.

Ecevit, Y. (2001). Türk Romanında Posmodernist Açılımlar. İstanbul: İletişim Yayınları.

Fauq, H. (2023). Leylâ ile Mecnûn. 7 4, 2023 tarihinde TDV İslam Ansiklopedisi Web Sitesi: https://islamansiklopedisi.org.tr/leyla-ve-mecnun#4-urdu-edebiyati adresinden alındı

Gottdiener, M. (2005). Postmodern Göstergeler Maddi Kültür ve Postmodern Yaşam Biçimleri. (H. G. Erdal Cengiz, Çev.) Ankara: İmge Kitabevi.

Harvey, D. (1997). Postmodernliğin Durumu. (S. Savran, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.

imdb.com. (2023, 4 18). 4 18, 2023 tarihinde www.imdb.com: https://www.imdb.com/find?q=leyla+ve+mecnun&ref_=nv_sr_sm adresinden alındı

Kayaoğlu, E. (2009). Medyalararasılık Edebiyat Biliminde Yeni Bir Yaklaşım. İstanbul: Selenge Yayınları.

Korkmaz, F. (2017). Metinlerarası İlişkilerin Klasik Retorikteki Kökeni Üzerine Bir Araştırma. Hikmet(Gelenek ve Postmodernizm Özel Sayısı), 71-88.

Leppert, R. (2009). Sanatta Anlamın Görüntüsü İmgelerin Toplumsal İşlevi. (İ. Türkmen, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.

Lucy, N. (2003). Postmodern Edebiyat Kuramı Giriş. (A. Aksoy, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.

Öziş, P. (2017). paratic.com. 6 18, 2023 tarihinde paratic.com Web sitesi: https://paratic.com/behzat-c-dizisi/ adresinden alındı

Pala, İ. (2023). Leylâ ile Mecnûn. 7 4, 2023 tarihinde TDV İslam Ansiklopedisi: https://islamansiklopedisi.org.tr/leyla-ve-mecnun#3-turk-edebiyati adresinden alındı

Soyadı, A. (2020, Temmuz). Çalışma Başlığı. Selçuk İletişim, 13(2), 1-12.

Timur, K. (2017). Kural Tanımayan Bir İdeoloji: Postmodernizm. Hikmet Dergisi(Özel Sayı: Gelenek ve Postmodernizm), 1-9.

Ünal, B. (2023). Ankara Masası. 6 20, 2023 tarihinde Ankara Masası Web sitesi: https://www.ankaramasasi.com/haber/2075902/leyla-ile-mecnun-izle-leyla-ile-mecnun-konusu-ve-oyunculari adresinden alındı

Yazıcı, T. (2023). Leylâ ile Mecnûn. 7 4, 2023 tarihinde TDV İslam Ansiklopedisi Web Sitesi: https://islamansiklopedisi.org.tr/leyla-ve-mecnun#2-fars-edebiyati adresinden alındı

Zizek, S. (2005). Yamuk Bakmak Popüler Kültürden Jacques Lacan’a Giriş. (T. Birkan, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.


Refback'ler

  • Şu halde refbacks yoktur.


Creative Commons Lisansı
Bu eser Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.