Örgütsel Değişimi Başarmak Yolunda Değişime Direnmeyi Ortadan Kaldırmak İçin Örgüt Kültürünün Rolü ve Önemi: Sanayi Sektörüne Yönelik Bir Araştırma

Rıfat İRAZ, Melek Sermin EFEOĞLU

Öz


Piyasa koşullarının dinamizmi ve teknolojik gelişmeler örgütlerde değişimi kaçınılmaz kılmaktadır. Değişim sürecinin etkin ve iyi yönetimi, güçlü örgüt kültürünün de desteği ile muhtemel direnç kaynaklarını aşabilecektir. Bu araştırmada, örgütsel değişimi başarmak yolunda değişime direnmeyi ortadan kaldırmak için örgüt kültürünün rolü ve önemi vurgulanmıştır. Bu kapsamda çalışanların örgüt kültürü algıları ile örgütsel değişim düzeyleri arasındaki ilişkinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bursa’da sanayi sektörüne yönelik bir işletmenin 103 çalışanına ulaşılmış ve kolayda örnekleme yöntemiyle gönüllü 87 kişiye anket çalışması uygulanmış, sonuçlar SPSS 23.0 programı ile analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular kapsamında; örgüt kültürü ile örgütsel değişim arasında istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif yönde bir ilişki olduğu ve örgüt kültürü ile örgüt kültürünün alt boyutlarından destekleyici eğilimli örgütsel kültür, gelişme eğilimli örgütsel kültür ve açıklayıcı eğilimli örgütsel kültür ile örgütsel değişim ve örgütsel değişimin alt boyutlarından bilişsel örgütsel değişim, duygusal örgütsel değişim ve davranışsal örgütsel değişim arasında istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif yönde bir ilişki olduğu tespit edilmiştir.


Anahtar Kelimeler


Örgüt Kültürü, Örgütsel Değişim, Değişime Direnç

Tam Metin:

PDF

Referanslar


Agarwal, N., Bansal, R., & Fulzele, R. (2020). Review on Organizational Culture. Journal of Critical Reviews, 7(10), 1175-1179.

Al-Ali, A. A., Singh, S. K., Al-Nahyan, M., & Sohal, A. S. (2017). Change Management through Leadership: the Mediating Role of Organizational Culture. International Journal of Organizational Analysis, 25(4), 723-739.

Barnett, W. P., & Carroll, G. R. (1995). Modeling Internal Organizational Change. Annual Review of Sociology, 21, 217-236.

Baş, T. (2013). Anket. Seçkin.

Bendor-Samuel, P. (2004). Change Management Tools Key to Winning Internal Acceptance: Implementing Offshore Strategies. Outsourcing Journal, 28-53.

Bingül, B. (2006). Study to Investigate the Relationship Between Crises and Openness to Change in Organizations [Marmara Üniversitesi]. İstanbul.

Bozkurt, B. (2014). Örgütsel Değişim Sürecine Örgüt Kültürünün Etkisi ve Bir Araştırma [Afyon Kocatepe Üniversitesi]. Afyonkarahisar.

Carlström, E. D., & Ekman, I. (2012). Organisational Culture and Change: Implementing Person‐Centred Care. Journal of Health Organization and Management, 26(2), 175-191.

Chiloane-Tsoka, E. (2013). The Influence of Corporate Culture on Organisational Change of First National Bank of Namibia. International Journal of Business and Economic Development, 1(3), 15-24.

Choi, M. (2011). Employees’ Attitudes Toward Organizational Change. A Literature Review. Human Resource Management, 50(4), 479-500.

Çetin, F., Hazır, K., & Basım, H. N. (2013). Destekleyici Örgüt Kültürü ile Örgütsel Psikolojik Sermaye Etkileşimi: Kontrol Odağının Aracılık Rolü. H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 31(1), 31-52.

Çetin, F., Şeşen, H., & Basım, N. (2012). Örgüt Kültürünün Rol Ötesi Olumlu Davranışlara Olan Etkisi: Örgütsel Bağlılığın Aracı Değişken Rolü. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 13(2), 197-211.

Danışman, A., & Özgen, H. (2003). Örgüt Kültürü Çalışmalarında Yöntem Tartışması: Niteliksel-Niceliksel Yöntem İkileminde Niceliksel Ölçümler ve Bir Ölçek Önerisi. Yönetim Araştırmaları Dergisi, 3(2), 91-124.

Dark, F., Whiteford, H., Ashkanasy, N. M., & al., e. (2017). The Impact of Organisational Change and Fiscal Restraint on Organisational Culture. International Journal of Mental Health Systems, 11(11), 1-7.

Dunham-Presenter, R. B., Grube, J. A., Gardner, D. G., Cummıngs, L. L., & Pıerce, L. (1989). The Development of an Attitude toward Change Instrument Annual Academy of Management Conference Madison.

Ehrhart, M., Schneider, B., & Macey, W. (2014). Organizational Climate and Culture: An Introduction to Theory, Research, and Practice. Routledge.

Erdil, O., & Keskin, H. (2004). Örgütsel Değişim Sürecinin Özellikleri, Enformasyon Sisteminin Etkinliği, İş Değişimlerini Uygulama Etkinliği, Rekabet Stratejileri ve İşletme Performansı Arasındaki İlişkiler. Yönetim Dergisi: İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü, 15(47), 3-14.

Eren, E. (2020). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi. Beta.

Furxhi, G. (2021). Employee’s Resistance and Organizational Change Factors. European Journal of Business and Management Research, 6(2), 30-32.

Güney, S. (2020). Yönetim ve Organizasyon El Kitabı. Nobel Yayıncılık.

Hitt, M., Hitt, M. A., Black, S., & Porter, L. W. (2009). Management. Pearson Prentice Hall.

Hofstede, G., Neuijen, B., Ohayv, D. D., & Sanders, G. (1990). Measuring Organizational Cultures: A Qualitative and Quantitative Study Across Twenty Cases. Administrative Science Quarterly, 35(2), 286-316.

İlhan, A. (2017). Örgütlerde Değişim Yönetimi ve Değişime Karşı Direncin Üstesinden Gelmek İçin Geliştirilen Stratejiler. Social Sciences Studies Journal, 3(6), 1117-1129.

İraz, R. (2000). Örgütsel Değişim ve Çevresel Belirsizliği Yönetmede Kullanılan Stratejiler. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 1(4), 155-164.

İraz, R., & Altunışık, İ. (2016). Örgüt İçi Faktörlerin Yenilik ve Yaratıcılık Performansına Etkisi: Hizmet Sektöründe Bir Uygulama. Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi, 11, 114-132.

İraz, R., Fındık, M., & Eryeşil, K. (2012, 10-12 Mayıs). Algılanan Örgütsel Destek ile Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma: Selçuk Üniversitesi Örneği. 11. Ulusal İşletmecilik Kongresi. Konya.

İraz, R., & Şimşek, G. (2004). Örgütsel Değişimin Gerçekleştirilmesinde Liderliğin Rolü: Transformasyonel Liderlik İncelemesi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 4(7), 99-117.

Kandemir, H. (2020). Toplumsal Kültürün Örgüt Kültürü Aracılığı ile Örgütsel Değişim Tutumları Üzerine Etkisi. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 12(1), 18-36.

Karabal, C. (2018). Değişime Direnç, Örgütsel Hafıza ve Vazgeçme Arasındaki İlişkiler. Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(2), 6-24.

Karasoy, H. A. (2019). Örgütsel Bağlılık. İçinde A. Bedük (Ed.), Örgüt Psikolojisi Yeni Yaklaşımlar-Güncel Konular (4. Baskı, s. 49-68). Atlas Akademi.

Koçel, T. (2014). İşletme Yöneticiliği. Beta.

Kovancı, M., İnandı, Y., & Fakiroğlu, M. (2020). Öğretmenlerin Okul Kültürü Algıları İle Örgütsel Bağlılıkları ve Değişime Gösterdikleri Direnç Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 6(3), 296-307.

Kyurova, A. (2021). Leading Through Change Can Happen Effectively Only if a Full Understanding and Appreciation of Organizational Culture is Progressively Developed. Revista Inclusiones, 8(Özel Sayı), 384-396.

Lawrence, P. R. (2009). How to Deal with Resistance to Change. Harward Business Review, 47(1), 49-57.

Levasseur, R. (2001). People Skills: Change Management Tools-Lewin’s Change Model. Interfaces, 31(4), 71-73.

Lewin, K. (1947). Group Decision and Social Change. Readings in Social Psychology, 6, 39-44.

Ling, Y., López-Fernández, M. C., Serrano-Bedia, A. M., & Kellermanns, F. W. (2020). Organizational Culture and Entrepreneurial Orientation: Examination Through a New Conceptualization Lens. International Entrepreneurship and Management Journal, 16, 709-737.

Mabin, V. J., Forgeson, S., & Green, L. (2001). Harnessing Resistance: Using The Theory of Constraints to Assist Change Management. Journal of European Industrial Training, 25(2/3/4), 168-191.

Marques, J. F. (2007). Unlearning: The Hardest Lesson of All. Performance Improvement, 46(1), 5-6.

Martin, J. (2013, 10-13 April). Organizational Culture and Organizational Change: How Shared Values, Rituals, and Sagas Can Facilitate Change in an Academic Library. ACRL, Indianapolis, IN.

Merrell, P., & Watson, T. (2012). Effective Change Management: The Simple Truth. Management Services, Summer, 20-23.

Muijen, J. J. V. (1998). Organizational Culture. In P. J. D. Drenth, H. Thierry, & C. J. Wolff (Eds.), Handbook of Work and Organizational Psychology (s. 113-131). Psychology Press.

Musselwhite, C. W., & Plouffe, T. (2011). Influence Style Indicator. Discovery Learning Press.

Naveed, T. R., Jantan, A. H. B., & Ahmad, N. (2016). Organizational Culture and Organizational Change in Pakistani Commercial Banks. International Journal of Research in Business Studies and Management, 3(8), 15-18.

Olafsen, A. H., Nilsen, E. R., Smedsrud, S., & Kamaric, D. (2021). Sustainable Development Through Commitment to Organizational Change: The Implications of Organizational Culture and Individual Readiness for Change. Journal of Workplace Learning, 33(3), 180-196.

Oreg, S. (2006). Personality, Context and Resist to Organizational Change. European Journal of Work and Organızatıonal Psychology, 15(1), 73-101.

Özalp, U., & Çetin, M. (2021). Meslek Liselerinde Çalışan Öğretmenlerin Örgüt Kültürü Ve Değişime İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1), 131-157.

Özençel, E. (2007). Örgütsel Değişimin ve Değişime Direnme Olgusunun Algılanması Üzerine Bir Araştırma (Selçuk Üniversitesi Yabancı Diller Yüksek Okulu Örneği) [Selçuk Üniversitesi]. Konya.

Özgüleş, B., Sevim, Ş., & Urgan, S. (2020). Organizasyonlarda Görülen Değişime Direnç, Yabancılaşma ve Değersizlik Hissi: Bir Kamu Hastanesinde Araştırma. Sağlık ve Sosyal Refah Araştırmaları Dergisi, 2(1), 15-24.

Palmer, I., Dunford, R., & Akin, G. (2017). Managing Organizational Change. McGraw-Hill.

Pearce, J. A., & Robinson, R. B. (1989). Management. McGraw-Hill.

Pettigrew, A. M. (1979). On Studying Organizational Cultures. Administrative Science Quarterly, 24(4), 570-581.

Piderit, S. K. (2000). Rethinking Resistance and Recognizing Ambivalence: A Multidimensional View of Attitudes Toward an Organizational Change. Academy of Management Review, 25(4), 783-794.

Polat, E. (2003). Örgütsel Değişim ve Örgütsel Değişimde Kültürün Yeri [Yıldız Teknik Üniversitesi]. İstanbul.

Rashid, Z. A., Sambasivan, M., & Abdul-Rahman, A. (2004). The Influence of Organizational Culture on Attitudes Toward Organizational Change. Leadership & Organization Development Journal, 25(2), 161-179.

Robbins, S. P., & Judge, T. A. (2017). Organizational Behavior. Pearson Education Limited.

Schein, E. H. (1988). Organizational Culture (Publication Number 2088-88) [Sloan School Management].

Schein, E. H. (2010). Organizational Culture and Leadership. Jossey-Bass.

Schulz-Knappe, C., Koch, T., & Beckert, J. (2019). The Importance of Communicating Change: Identifying Predictors for Support and Resistance toward Organizational Change Processes. Corporate Communications: An International Journal, 24(4), 670-685.

Seren, Ş. (2005). Değişime Karşı Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi ve Kalite Belgesi Alan Hastanelerde Değişim ile Örgüt Kültürü Arasındaki İlişkinin İncelenmesi [İstanbul Üniversitesi]. İstanbul.

Sucu, Y. (2000). Yönetim Kavramlar Kuramlar ve Süreçler. AİBÜ Basımevi.

Szebel, A. (2015). Veränderungskompetenz von Mitarbeitern. Eine empirische Untersuchung zur differentiellen Konstrukterschließung der individuellen Veränderungskompetenz von Mitarbeitern unter besonderer Berücksichtigung des Einflusses dispositionaler Persönlichkeitsfaktoren [Universität zu Köln].

Şeşen, H. (2010). Öncülleri ve Sonuçları ile Örgüt İçi Girişimcilik: Türk Savunma Sanayinde Bir Araştırma [Kara Harp Okulu]. Ankara.

Şimşek, M. Ş., Çelik, A., & Akgemci, T. (2019). Davranış Bilimleri. Eğitim Yayınevi.

Şimşek, M. Ş., & İraz, R. (1999). Bilişim Teknolojilerinin Örgütsel Dönüşüm Üzerindeki Etkileri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5, 37-51.

Tunçer, P. (2013). Değişim Yönetimi Sürecinde Değişime Direnme. Ondokuz Mayis University Journal of Education Faculty, 32(1), 373-406.

Uyguç, N. (2019). Etkili Değişim Yönetimi. Nobel Yayıncılık.

Yener, S. (2021). Düzenleyici Odakların Değişime Direnç Üzerindeki Etkisinde Örgütsel İletişimin Aracı Rolü. UİİİD-IJEAS, 30, 197-210.

Yeşil, A. (2018). Örgütlerde Değişimin Önemi ve Değişim Yönetimi Üzerine Kavramsal Bir Değerlendirme. Uluslararası Akademik Yönetim Bilimleri Dergisi, 4(5), 307-323.

Zerenler, M. (2019). Örgütsel Sessizlik. İçinde A. Bedük (Ed.), Örgüt Psikolojisi Yeni Yaklaşımlar-Güncel Konular (4. Baskı, s. 159-183). Atlas Akademi.


Refback'ler

  • Şu halde refbacks yoktur.


Creative Commons Lisansı
Bu eser Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.