Türkiye’de Sosyal Güvenlik Harcamaları ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Eşbütünleşme Analizi ve Granger Nedensellik Testi

Selcan ÜNAL, Bilge AFŞAR

Öz


Sosyal güvenlik harcamalarının ekonomik büyümeye etkisi ile ilgili literatürde iki farklı görüş bulunmaktadır. Sosyal güvenlik harcamaları bir kamu harcamasıdır. Buna bağlı klasikler sosyal güvenlik harcamalarında gerçekleşecek bir artışın büyümeyi negatif etkileyeceğini savunur. Keynesyenlere göre ise bu tür harcamalardaki artış büyümeyi daha da artıracaktır. Çalışmanın amacı Türkiye’de sosyal güvenlik harcamalarının ekonomik büyümeye etkisinin olup olmadığını, etkisi var ise ne yönde olduğunu bulmaktır.

Çalışmada 1995 ile 2017 dönemi arasında sosyal güvenlik harcamaları ve ekonomik büyüme arasındaki zamansal nedensellik ilişkisi incelenmektedir. Sosyal güvenlik harcamaları değişkeni olarak Sosyal Güvenlik Kurumu’nun Gelir-Gider farkı verisi ve ekonomik büyüme değişkeni olarak da gayrisafi yurtiçi hasıla verisi kullanılarak analiz yapılmıştır.

 Çalışmada Johansen (1988), Johansen ve Juselius (1990) ve Johansen (1991) çalışmalarında yer alan eşbütünleşim testi uygulanarak modeller için uzun dönemli ilişkiler araştırılmıştır.Nedensellik ilişkisinin var olup olmadığını tespit etmek için Granger (1969) Nedensellik testi gerçekleştirilmiştir. Uzun dönem ilişkisi için yapılan eşbütünleşim testi ile Sosyal Güvenlik Harcamalarında gerçekleşen her 10 puanlık artışın GSYH’da 0,68 puan artışa sebep olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Nedensellik testi sonucunda sosyal güvenlik harcamalarının, ekonomik büyümenin nedeni olduğu tespit edilmiştir.


Anahtar Kelimeler


Türkiye, Sosyal Güvenlik Harcamaları, Ekonomik Büyüme, Granger Nedensellik, Eşbütünleşme

Tam Metin:

PDF

Referanslar


Alam, S., Sultana, A., & Butt, M. S. (2010). Does social expenditures promote economic growth? a multivariate panel cointegration analysis for Asian Countries. European Journal of Social Sciences, 14(1), 44–54.

Alper, Y. (2019). Sosyal Güvenlik Üzerine YAZILAR'ım. Ankara: Türk Metal Sendikası Araştırma ve Eğitim Merkezi Yayınları.

Alper, Y., & Kılkış, İ. (2020). İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku. Bursa: DORA .

Baylan, M. (2014). Sosyal Güvenlik Harcamalarının Gelir Dağılımı Üzerine Etkisi. 29-. Kahramanmaraş: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi.

Bellettini, G., & Ceroni, C. B. (2000). Social security expenditure and economic growth: An empirical assessment. Research in Economics, 54(3), 249–275. https://doi.org/10.1006/reec.2000.0231

Birinci, B. (2015). Sosyal güvenlik harcamalarının gelir dağılımı üzerine etkisi. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.

Cammeraat, E. (2020). The relationship between different social expenditure schemes and poverty, inequality and economic growth. International Social Security Review, 73(2), 101–123. https://doi.org/10.1111/issr.12236

Ersin , İ., & Baş, H. (2019). Güney Avrupa Refah Ülkelerinde Sosyal Harcamalar ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin İncelenmesi . Sosyal Güvenlik Dergisi, 193-213.

Kaganovich, M., & Zilcha, I. (1999). Education, social security, and growth. Journal of Public Economics, 71(2), 289–309. https://doi.org/10.1016/s0047-2727(98)00073-5

Kelly, T. (1997). Public expenditures and growth. Journal of Development Studies, 34(1), 60–84. https://doi.org/10.1080/00220389708422503

Lee, C. C., & Chang, C. P. (2006a). Social security expenditure and GDP in OECD countries: A cointegrated panel analysis. International Economic Journal, 20(3), 303–320. https://doi.org/10.1080/10168730600879372

Lee, C. C., & Chang, C. P. (2006b). Social security expenditures and economic growth: A heterogeneous panel application. Journal of Economic Studies, 33(5), 386–404. https://doi.org/10.1108/01443580610706609

Saunders, P. (1985). Public Expenditure and Economic Performance in OECD Countries. 5(1), 1–21.

Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2020, 12 12). https://www.sbb.gov.tr/ekonomik-ve-sosyal-gostergeler.

Tarı, R. (2014). Ekonometri. Kocaeli: Umuttepe Yayınları.

TÜİK. (2020, 12 12). https://www.tuik.gov.tr.

Warshawsky, M J. (1994). Projections of health care expenditures as a share of the GDP: actuarial and macroeconomic approaches. Health services research, 29(3), 293–313. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8063567%0Ahttp://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?artid=PMC1070007

Warshawsky, Mark J. (1999). An enhanced macroeconomic approach to long-range projections of health care and social security expenditures as a share of GDP. Journal of Policy Modeling, 21(4), 413–426. https://doi.org/10.1016/S0161-8938(98)00026-X

Yaraşır Tülümce, S., & Yayla, N. (2017). Türkiye'de Kamu Harcamalrının Bileşenleri ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: WAGNER ya da KEYNES? Social Sciences (NWSAENS), 163-184.

Yazgan, T. (2011). İktisatçılar İçin Sosyal Güvenlik Ders Notları. İstanbul: Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı.

Yıldırım, M., Belen , M., & Kütük, Y. (2014). Küresel Emtia Fiyatları ile Hisse Senedi Getirileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: KARDEMİR ve İZDEMİR Üzerinde Bir Uygulama . Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 107-138.

Zhang, J. (1995). Social security and endogenous growth. Journal of Public Economics, 58(2), 185–213. https://doi.org/10.1016/0047-2727(94)01473-2


Refback'ler

  • Şu halde refbacks yoktur.


Creative Commons Lisansı
Bu eser Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.