Kısıtlar Teorisine Göre Sanayi İşletmelerinde Çalışanların Motivasyonu ve İşletme Başarısına Etkisi: PVC Üretim İşletmesi Üzerine Bir Uygulama

Öz

Motivasyon insanlarıharekete geçiren, onlarıişyapmaya ve üretmeye yönelten duygu, düşünce ve dürtülerin bütünü olarak
tanımlanabilir. Küreselleşen dünyada, işletmeler rakiplerini geçebilmek ve çok kazanabilmek için, çalışanlarınıkendi amaçları
doğrultusunda yönlendirmek zorundadır. Özellikle Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde, çalışanların potansiyelinden daha fazla
yararlanabilmek için, motivasyon konusu daha da önemli hale gelmiştir. İşletmelerde, çalışanlarımotive etmek ve yönlendirmek
zor iştir. Bunun için yöneticilerin becerilerini çok yönlü olarak geliştirmeleri ve çoğu zamanda yorucu bir çaba göstermeleri gerekir.
Bir işletmenin başarısı, çalışanların örgütsel amaçlar için istekle çalışmalarına, bilgi, yetenek ve güçlerini tam olarak kullanmalarına
bağlıdır Her geçen gün daha çok işletme, motivasyonla ilgili yeni yönetim teorilerini pratiğe geçirmek suretiyle, kârlısonuçlar elde
edebilmektedir. Burada, kurum açısından en büyük kazanç, işletme başarısındaki artıştır. Çalışanlarımotive edip yönlendirebilen
becerikli bir yönetici, işletmenin başarısını, maliyetleri yükseltmeden sadece insan kaynaklarınıen iyi şekilde kullanarak, çarpıcıbir
şekilde arttırabilir. İşletmelerin temel amacının kâr elde etmek veya mevcut kârlarınıdaha da artırmak olduğunu düşünürsek,
işletme yönetiminin vereceği kararların da bu yönde olmasıgerekmektedir. Kısıtlar Teorisi, organizasyonun, hedeflerine ulaşmasını
engelleyen kısıtların belirlenmesi ve yönetilmesi anlamına gelmektedir. İşletmenin kâr elde etme amacına ulaşmasınıengelleyen her
faktör, kısıt olarak tanımlanmaktadır. Dolayısıyla Kısıtlar Teorisi, işletme yöneticilerine karar vermeleri aşamasında, yardımcı
olabilecek bir yaklaşımdır.
İşletmelere yön veren, onların başarısınıbelirleyen en önemli konulardan birisi çalışanların motivasyonudur. Yapılan
araştırmalar, çalışanlarınımotive eden işletmelerin, başarı şansının diğer işletmelere göre daha yüksek olduğunu göstermektedir. Bu
çalışmada, PVC sektöründe faaliyet gösteren bir sanayi işletmesinde, Kısıtlar Teorisi’ne göre, çalışanların motivasyon analizi
yapılarak, motivasyonun işletme başarısına etkisi araştırılmıştır. Kısıtlar Teorisi her sistemde bir kısıt olduğunu ve sistemin başarısı
için bu kısıtın ortadan kaldırılmasıgörüşünü savunur. Çalışmada, çalışanların motivasyonunu kısıtlayan ve işletmenin başarısını
olumsuz yönde etkileyen motivasyon kısıt faktörünün belirlenmesi, daha sonra ise iyileştirilebilmesi için, yönetime sunulması
amaçlanmaktadır. Kısıtlar Teorisi uygulamasıve gerçekleştirilen araştırma yöntemi açıklanarak, çalışma sonunda elde edilen
araştırma bulgularıdeğerlendirilmiştir.