HATAY İLİ ANTAKYA İLÇESİNDE YAŞAYAN DOMLARIN MÜZİK KÜLTÜRLERİ

Öz

Bu araştırma, Antakya’da yaşayan Domların müzik kültürlerini analiz etmek amacıyla kurgulanmıştır. Araştırmada, literatür taraması ve görüşme yöntemlerinden yararlanılmıştır. 15 Dom müzisyen ile görüşülerek Antakya’da yaşayan Domların müzik kültürlerine yönelik tespitler yapılmıştır. Bilimsel araştırmanın tümdengelim özelliğinden faydalanılarak, Çingene topluluğun genel özellikleri açıklanmış, tarihlerinden bahsedilmiş ve Antakya’daki Domlar konusuna geçilmiştir.

            Daha sonra Domlarla, yapılandırılmış görüşme formuna dayalı olarak alan çalışması yapılmış, toplanan veriler sınıflandırılarak bilgisayar ortamına aktarılmıştır. Dom kültürünü yaşamlarıyla temsil eden, geçimlerini genellikle mahalli sanatkâr olarak sağlayan, Antakya yöresinde kendilerine “usta” denilen kişilerden bilgiler toplanmıştır.                Hatay Antakya ilçesinde yaşayan Domların gelenek ve göreneklerine göre, kendi kültürlerinde benimsedikleri müziksel özellikler araştırılmış ve elde edilen veriler sınıflandırılmıştır.

            Bu topluluğun hello, ud, cümbüş, darbuka, keman, elektronik org, ney, mey, zurna, davul, dilli düdük, kaval, bağlama, klarnet, saksafon, yan flüt, argun, sipsi, tef, bendir, bongo gibi enstrümanları icra ettikleri tespit edilmiştir. Yöre Domlarının Türkçe, Arapça ve Kürtçe dillerini konuştukları ve icra ettikleri şarkı sözlerinin ise Türkçe, Arapça ve Almanca dillerinden ibaret olduğu saptanmıştır. Herhangi bir müzik eğitimine sahip olmayan Domların çoklu çalgı icracısı oldukları görülmüştür. Müziklerini çoğunlukla düğün ve sünnetlerde icra eden Domların hepsinin Türk Halk Müziği, büyük bir kısmının ise arabesk müzik icra ettikleri tespit edilmiştir.