Girişimci Dostu Üniversiteler İndeksi ve Bir Model Geliştirilmesi

Mahmut Tekin, Tahsin Geçkil, Özdal Koyuncuoğlu, Ertuğrul Tekin

Öz


Neo-liberal eğitim anlayışının üniversiteleri öğrenci odaklı, küresel kalkınmaya uygun eğitimi amaçlayan, girişimci ve yaratıcı insan kaynağı üreten ve buna uygun eğitim programları geliştiren birer kuruma dönüştürdüğü gözlenmektedir. Bu bağlamda üniversitelerin girişimci bir yapıya sahip olup olmadığı yönünden ölçümler yapıldığı da dikkat çekmektedir. Bu ölçümlerin birçok amacı bulunmakla birlikte, öncelikle tüm paydaşların beklentilerini karşılayan rekabetçi, girişimci ve yenilikçi bir üniversite yönetişim sistemi kurularak bu sistemin geliştirilmesini sağlamaktır. Buna paralel olarak yine tüm paydaşların beklentilerini karşılayacak ve bu sistemin geliştirilmesine katkı verecek Girişimci ve Yenilikçi Üniversite İndeksleri oluşturma çabaları da artış eğilimindedir. Üniversite girişimciliğinin ölçümlenmesinin yararlılığı konusunda genel olarak uzlaşı bulunduğu söylenebilir. Bu amaçla Türkiye’de sadece TÜBİTAK tarafından geliştirilen ve yürütülen Girişimci ve Yenilikçi Üniversite İndeksi olarak adlandırılan bir adet İndeks 2012 yılından bu yana kullanılmaktadır. Bu konuda farklı ölçüm araçlarının olması bilimsel olarak yararlı olacaktır. Bu düşünceden hareketle bu araştırmanın amacı, Üniversite girişimciliği konusunda yeni bir indeks geliştirmektir.

Ölçek geliştirme aşamasında literatürde yer alan üç fazlı on adımlı yaklaşım benimsenmiştir. Ölçekte yer alabilecek ifadeler literatür ve uzman görüşleri doğrultusunda oluşturulmuştur. Bu aşamada 53 maddelik taslak bir form elde edilmiştir. Bu taslak indeks, alandan uzmanlara gönderilerek uzman görüşü istenmiştir. Elde edilen uzman görüşleri sonrasında Kapsam Geçerlik İndeksi (KGİ) çalışması yapılmış ve 50 maddenin aday ölçekte kaldığı tespit edilmiştir. Yapı geçerliği açısından Faktör analizi öncesinde Kaiser-Meyer-Olkin katsayısı ve Bartlett testi yapılmış ve Bartlett testi sonucu (P<.000) ve KMO değeri .914 çıkmıştır. Aday ölçek açımlayıcı faktör analizine tabii tutulmuş ve Varimaks döndürme tekniği ile yapılan AFA sonucunda ortaya 47 maddeli beş faktörlü bir yapı ortaya çıkmıştır. Ortaya çıkan ölçek varyansı % 73,875 oranında ölçmektedir. Ölçek ifadelerinin madde faktör yükleri en düşük .46 ve en yüksek .87 değerlerini almıştır.Ölçeğin  bütününe ilişkin Chornbach Alfa değeri .986, olarak ölçülmüştür. Boyutlara ilişkin Chornbach Alfa değerleri ise .983 ile .830 arasında değişmektedir. Sonuç olarak ortaya çıkan ölçeğin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu belirlenmiştir.


Anahtar Kelimeler


Girişimcilik; Üniversite Girişimciliği; Girişimci Dostu Üniversiteler; Ölçek Geliştirme Çalışması

Tam Metin:

PDF

Referanslar


Altbach, P. G., Reisberg, L. & Rumbley, L. E. (2009). Trends in Global Higher Education: Traking an Academic Revolution. UNESCO 2009 World Conference on Higher Education, France.

Büyüköztürk, Şener (2002), “Faktör Analizi: Temel Kavramlar ve Ölçek Geliştirmede Kullanımı”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, Cilt.2002, Sayı:32, Güz, s.470-483.

Çokluk, Ömay - Şekercioğlu, Güçlü - Büyüköztürk, Şener (2009), Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik SPSS ve Lisrel Uygulamaları, 2. Baskı, Pegem Akademi, Ankara.

Ekonomik Forum (2012). Girişimci ve Yenilikçi Üniversite Endeksi. http://haber.tobb.org.tr/ekonomikforum/2012/11/042-045.pdf, Erişim tarihi: 01.03.2016.

Geçkil, T., Tikici, M (2015). Örgütsel Demokrasi Ölçeği Geliştirme Çalışması. Amme İdaresi Dergisi, Cilt 48, Sayı 4, Aralık 2015, s.41-78.

Gözüm, Sebahat - Aksayan, Seçil (2003). Kültürlerarası ölçek uyarlaması için Rehber II: Psikometrik özellikler ve kültürlerarası karşılaştırma. Hemşirelik Araştırma Dergisi, Cilt.1, Sayı:5, s.3-14.

Günay, D. (2007). Yirmibirinci Yüzyılda Üniversite. Değişim Çağında Yüksek Öğretim Global Trendler-Paradigmal Yönelimler, (Ed: Coşkun Can Aktan), Yaşar Üniversitesi, İzmir: Birleşik Matbaacılık.

Grave, B., Hetze, P., Kanig, A. (2013). Gründungsradar 2013 – Wie Hochschulen Unternehmensgründungen fördern. Stifterverband für die deutsche Wissenschaft, Edition Stifterverband – Verwaltungsgesellschaft für Wissenschaftspflege mbH, Essen 2014.

Kurnaz, Mehmet Altan - Yiğit Nevzat,(2010), “Fizik Tutum Ölçeği: Geliştirilmesi, Geçerliği ve güvenirliği”, Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, Cilt. 4, Sayı:1, s.29-49.

Küçükcan, T., Gür, B. S. (2009). Türkiye’de Yüksekçöğretim Karşılaştırmalı Bir Analiz. Siyaset Ekonomi Ve Toplum Araştırmaları Vakfı, SETA.

Lawshe, C. H. (1975). A Quantitative Approach Content Validity. Personnel Psychology, Sayı: 28, s.563-575.

Odabaşı, Y. (2006). Değişimin ve Dönüşümün Aracı Olarak Girişimci Üniversite. Girişimcilik ve Kalkınma, 1 (1), 2006, 87-104.

Odabaşı, Y. (2008). Meslektaş Girişimci Üniversite ve Yönetimi, Türk Üniversiteleri İçin Bir Model Önerisi. 2. Girişimcilik Kongresi, Bildiriler Kitabı, 370-378.

Özer, Y. E. (2011). Model of Entrepreneurial University and Turkey. Uludağ Journal of Economy and Society, 30(2), 85-100.

Özcan, Kenan -Balyer, Aydın (2013),“Liderlik Oryantasyon Ölçeğinin Türkçeye uyarlanması”, Mersin üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt.9, Sayı:1, s.136-150.

Polit, D. F., Beck, C. T. (2006). The Content Validity Index: Are You Sure You Know What’s Being Reported? Critiqueand Recommendations. Research in Nursing & Health, 29, 489-497.

Rinne, R. (2009). The Changing Faces of Higher Education and Inclusion and Exclusion: Nordic Tunes. SANORD 2nd International Conference Inclusion and Exclusion in Higher Education, Rhodes University, Grahamstown, South Africa. Retrieved from http://www.sanord.uwc.ac.za.

Sakınç, S., Bursalıoğlu, A. S. (2012). Yükseköğretimde Küresel Bir Değişim: Girişimci Üniversite Modeli. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, Cilt 2, Sayı 2, s. 92-99.

Scherer, Robert F.- Wiebe, Frank A.- Luther, David C. ve Adams, Janet S. (1988), “Dimensionality of Coping: Factor Stability Using the Ways of Coping Questionnaire”,Psychological Reports, Vol.62, No:3,s. 763-770’de aktaran Çokluk, Ömay - Şekercioğlu, Güçlü - Büyüköztürk, Şener (2009), Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik SPSS ve Lisrel Uygulamaları, 2. Baskı, Pegem Akademi, Ankara, s.197.

Slavec, A., Drnovsek, M. (2012). A Perspective on Scale Development in Entreprneurship Research. Economic and Business Review, 14(1), 43.

Tekin, M., Geçkil, T.ve Koyuncuoğlu, Ö. (2016) Girişimci ve Yenilikçi Üniversite Endeksinin Unikop Pilot Uygulaması ve Model Geliştirilmesi. Selçuk Üniversitesi BAP Projesi (Proje No. 14401072). Konya

Tezbaşaran, A. (1996). Likert Tipi Ölçek Geliştirme Kılavuzu. Psikologlar Derneği Yayınları. Ankara.

Tübitak 2013a, http://www.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gyue_2013_bilgi_notu.pdf, Erişim tarihi: 01.03.2016.

Tübitak 2013b, http://www.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gyue_2013_gosterge_seti.pdf, Erişim tarihi: 01.03.2016.

Yelkikalan, N., Akatay, A., Yıldırım, H. M., Karadeniz, Y., Köse, C., Koncagül, Ö., Özer, E. (2010). Dünya ve Türkiye Üniversitelerinde Girişimcilik Eğitimi: Karşılaştırmalı Bir Analiz. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 12 (19): 51-59.


Refback'ler

  • Şu halde refbacks yoktur.


Creative Commons Lisansı
Bu eser Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.