Muhasebe Bilgi Sistemi ve Karar Destek Sistemleri İlişkisinin Yönetsel Karar Alma Faaliyetlerine Etkisi

Öz

Hayatının birçok safhasında gerekli olan “karar alma” neticesinde ortaya çıkan her karar için, istenen sonuçların elde edilmesi,
sürecin doğru bir şekilde gerçekleşmesine bağlıdır. Bu süreçte, karar alıcılar içinpek çok farklıyöntem tercih edilebilir: sezgilerle
hareket edilebilir ya da çeşitli matematiksel yöntemler kullanılabilir. Gerek problemlerin çözümünde ve gerekse de kararların
etkinliğinde yadsınamayacak ve çağın gerektirdiği unsurlar; bilgisayar teknolojileri, bilgi vebilgi sistemleridir. Bu nedenle, ihtiyaç
duyulan bilgilere hızlıve zamanında erişim ile kararların kalitesini arttırmada, son yıllarda bilgi sistemlerinin kullanımıoldukça
yaygınlaşmıştır.
Bu çalışmamızda, söz konusu gelişmeler bağlamında yönetimin ve işletmede karar alıcıkonumunda olan yöneticinin
performansınıetkileyecek fonksiyonlar ve organizasyon işlemleri için gereken bilgiyi zamanında sağlayacak önemli bir bilgi sistemi
olan Muhasebe Bilgi Sistemi (MBS) üzerinde durulmuştur. Yönetim kademelerince alınan kararların çeşitliliği biliniyorken bu
süreçte MBS’nin tek başına yeterli olamayabileceği de açıktır. Bu bağlamda, söz konusu sistemin yönetim kademelerine destek
verebilmesi için bir diğer sistem olan Karar Destek Sistemleri (KDS)’nden bağımsız olmayacaktır. Bu veriler  ışığında,
çalışmamızda, MBS ve KDS ilişkisinden ne tür yönetsel kararların alınmasında faydalanıldığıve bu ilişkinin karar alma
faaliyetlerine etkisi araştırılmaya çalışılmıştır. Bu doğrultuda bir uygulama örneği de çalışmaya dahil edilmiştir. İnşaattan, alışveriş
merkezlerine kadar birçok alanda faaliyet gösteren bir holdingte sermaye, alacak yönetimi, vb. konuların kontrolüne verilen önem
gereği, gerek günlük nakit girişve çıkışının, bütçe hazırlamada oluşan giderlerin, gerek satış, üretim ve pazarlama bölümlerinin
gelirlerinin, kapasiteleri, vb. konulara ilişkin verilerin yönetimine ilişkin bilgi sistemlerinin katkısıortaya konmaya çalışılmıştır. Bu
bağlamda holdingte diğer bilgi sistemlerinden (personel, üretim, pazarlama, dağıtım, muhasebe) sisteme gelen veriler, işlenmekte,
istatistiksel modeller ve karar destek sistemleri (Örn: Uzman Sistemler)yardımıile raporlara dönüştürülmektedir. İşlenmişveriler
muhasebe bilgi sistemine aktarılarak karar sürecine dahil edilmektedir. Alınan kararların verimliliği yine analitik modellemeler yardımı
ile değerlendirilerek sisteme geri bildirim verilmektedir. Bölüm yöneticilerine ve üst yönetime ilgili raporlar sunulmaktadır. Geri
bildirimler sonucunda aksaklıklar için alternatif planlar hazırlanmakta ve uygulanmaktadır. Aynızamanda kurumsal değişim ve
gelişmeler şirkette artan ölçülerde bilgi sistemlerine olan yatırımlarıarttırmaktadır. Yönetim Bilgi Sistemleri’nden proaktif Karar
Destek Sistemleri’ne, OLAP, internet ve Web yaygın destek araçlarına ihtiyaç duyulmaktadır ki bu sistemlerden işletme
fonksiyonlarına ve karar süreçlerine bilgi sağlanmaktadır.