Konyadaki Aile Hekimliği Hizmetlerinin Değerlendirilmesi

Öz

Türkiye’de 2003 yılından itibaren Sağlıkta Dönüşüm Programı uygulanmakta olup, bu programın en önemli bileşenlerinden biri Aile Hekimliği (AH) Modelidir. İlk olarak 2005 yılında Düzce İlinde pilot uygulama ile başlayan sistem, 2010 yılı sonunda ülke geneline yayılmış ve başarı ile uygulanmaya devam etmektedir. Aile hekimi bireylere yaş, cins ve hastalık ayrımı gözetmeksizin kapsamlı, sürekli ve kişiselleştirilmiş sağlık bakım hizmeti sunan hekimdir. Aile hekimleri bireylerin tüm sağlık ihtiyaçlarını, bireyle samimiyet ve gizlilik ilişkisi içinde ve bireyle birlikte yerine getirmeye çalışan hekimdir. Aile hekimleri sağlığın korunması, hastalıkların önlenmesi, hastaların tedavileri ve palyatif bakım noktasında profesyonel görevler üstlenirler. Aile hekimliği sisteminde topluma hizmet götüren birimler Aile Sağlığı Merkezi olarak adlandırılmaktadır.

Bu çalışmada Konya’daki aile sağlığı merkezlerinin yapısal ve işleyiş özelliklerinin PCAS (Primary Care Assessment Survey) ölçeğinden faydalanarak oluşturulan değerlendirme envanteri yardımıyla değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında Konya 1, 15 ve 28 Nolu Aile Sağlığı Merkezlerine başvuran 287 katılımcıdan yüz yüze anket tekniği ile cevaplar toplanmıştır. Toplanan veriler üzerinde tanımlayıcı istatistikler uygulanmıştır. Araştırma Kasım 2013- Ocak 2014 ayları arasında gerçekleştirilmiştir.

Araştırmaya katılanların %67,6’sının kadın, %39,7’sinin üniversite mezunu olduğu, %30’unun 21-29 yaş grubunda olduğu %73,5’inin evli, %90,6’sının SGK’lı ve %40,4’ının ev hanımı ve çalışmayanların oluşturduğu görülmüştür. Tüm soruları dikkate aldığınızda hekiminizden memnuniyetinizi nasıl değerlendirirsiniz?" sorusuna katılımcılardan 39 kişi (%13.6) fazlasıyla memnunum, 107 kişi  (%37.3) çok memnunum, 70 kişi (% 24.4) biraz memnunum, 51 kişi  (%17.8) ne memnunum ne de değilim, 10 kişi  (%3.5)  biraz memnunum ve 10 kişi (%3.5) ise tamamen değilim ve daha kötüsü olamazdı cevabını vermiştir. Araştırma sonuçları katılımcıların genel olarak aile hekimliği sisteminden memnun olduklarını (%75,6) ortaya koymaktadır. Sistemin ulaşılabilirlik, süreklilik, kapsayıcılık, kişisel yaklaşım, güven ve hasta memnuniyeti açsısından olumlu olarak; eşgüdüm açısından ise olumsuz olarak değerlendirildiği görülmüştür. Literatürde yer alan çalışmaların sonuçları toplumun genel olarak aile hekimliği sisteminden memnun olduğunu ortaya koyaktadır. Bu çalışmada elden edilen sonuçlar literatür bulguları ile paralellik göstermektedir.