AVRUPA BİRLİĞİNİN İŞLEYİŞİNE DAİR ANLAŞMANIN 102 VETÜRKİYE’ NİN 4054 SAYILI REKABETİN KORUNMASI HAKKINDA KANUNUNUN 6. MADDELERİ AÇISINDAN BAĞLAMA ANLAŞMALARI
Öz
Ekonomi biliminin gelişimi ile gözlemlenen en önemli olgu, piyasa ekonomisinde oluşacak çeşitli aksaklıkların, ekonominin temelini oluşturan serbest rekabet ortamını bozabilecek olmasıdır. Liberal anlayış doğrultusunda özgür bir rekabet ortamında bulunan piyasa aktörleri rekabet olgusunu hukuka aykırı şekilde tesis etmeye veya aralarındaki mücadeleyi azaltmaya veyahut tamamen ortadan kaldırmaya çalışabileceklerdir. Piyasa ekonomisinde ortaya çıkacak bu tür sakıncaların giderilmesi bakımından bazı hukuki düzenlemelerin yapılması kaçınılmaz olacaktır.
Serbest piyasa ekonomisinin uygulandığı ülkelerde, her ne kadar Rekabet Hukuku bakımından farklı yaklaşımlar benimsenmiş olsa da, teşebbüslerin rekabeti bozucu nitelikte olan anlaşma, uyumlu davranış ve kararları ile tekelleşme veya hakim durumun kötüye kullanılması yasaklanmıştır. Etkin bir rekabet düzeni, farklı davranış şekilleriyle sınırlanabilir. Bağlama uygulamaları da bunlardan biridir. Bağlama uygulaması, satıcının ürün ya da teminatını diğer ürün veya hizmet alımına bağlı olarak yapması durumunda söz konusudur.
Günümüzde oldukça yaygın olarak uygulama alanı bulan bağlama anlaşmalarıAvrupa Birliğinin İşleyişine Dair Anlaşmanın ( ABİDA) 102. maddesi ve buna paralel bir düzenleme olan RKHK 6. maddesinde, hakim durumdaki bir teşebbüsün tek taraflı olarak rekabete zarar verici uygulamalarını, ilgili pazardaki hakim durumunu kötüye kullanmasını düzenlemektedir. Sadece hakim durum değil hakim durumun kötüye kullanılması da yasaklanmaktadır.
Avrupa Birliğinin İşleyişine Dair Kanunun 102. maddesi ve buna paralel bir düzenlemeyle Rekabetin Korunması Hakkında Kanun 6. maddesine göre,
“ Bir veya birden fazla teşebbüsün, iç pazardaki veya iç pazarın önemli bir bölümündekihakim durumunu kötüye kullanması, üye devletler arasındaki ticareti etkilediği ölçüde,iç pazarla bağdaşmaz ve yasaktır.Söz konusu kötüye kullanma özellikle aşağıdakileri içerir:
a) adil olmayan alış veya satış fiyatları veya diğer adil olmayan ticari şartların,doğrudan veya dolaylı olarak dayatılması,
b) üretimin, piyasaların veya teknik gelişmenin tüketicilerin zararına olacak şekildesınırlandırılması,
c) ticari ilişkinin diğer taraflarına eş değer işlemler için farklı koşullar uygulanmasısuretiyle, onların rekabet edebilirlik açısından dezavantajlı duruma sokulmaları,
d) sözleşmelerin yapılmasının, nitelikleri gereği veya ticari teamüllere göre bu türsözleşmelerin konusuyla ilgisi olmayan ek yükümlülüklerin taraflarca kabulüşartına bağlanması.
Anahtar Kelimeler: Ürün Bağlama, Hakim Durum, İlgili Pazar.
Anahtar Kelimeler
Tam Metin:
PDFReferanslar
KAYNAKLAR
Alonso Jb Jimenez Barraza,"Market Definition in the Community's Merger Control Policy", European Competition Law Review, Vol: 4, No: 1, 1994, s. 195-208.
Anderman D. Steven, EC Competition Law and Intellectual Property Rights, Clarendon Press, Oxford, 1998, s. 152.
Aslan Y. (1997).Rekabet Hukuku ve Rekabetin Korunması Hakkında Kanun, Bursa.
Aşçıoğlu Öz, Gözde; Avrupa Topluluğu ve Türk Rekabet Hukukunda Hakim Durumun Kötüye Kullanılması, Ankara, 2000, s.152.
Badur Emel, Türk Rekabet Hukukunda Rekabeti Sınırlayıcı Antlaşmalar (Uyumlu Eylem ve Kararlar)", (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi), Çankaya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2001, s. 71.
Bilal Sanoussi ve Olarreaga Marcelo, Regionalism, Competition Policy and Abuse of Dominant Position, Journal of World Trade, Vol: 32, No: 3, 1998, s. 13.
Bozkuş Sinan, Hakim Durumun Kötüye Kullanılması Durumunda Uygulanan Tedbirler, Ankara 2009, s. 54.
Case 102/77 Hoffman La Roche [1978] ECR 1139.
Case 27/76 United Brands v. Commission , [1978] ECR 207.
Case 322/81 Michelin v. Commission, [1983] ECR 3461.
Cihan Aktaş, ve Orçun Senyücel, İlgili Pazar Kavramı”, Rekabet Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 2, 2000,
Craig Paul, Búrca, de Gráinne; EU Law: Text, Cases and Materials, Fifth Edition, 2011, s. 582.
Çetinkaya Murat, İlgili Pazar Kavramı ve İlgili Pazar Tanımında Kullanılan Nicel Teknikler, Ankara, 2003.
Eleanor M. Fox, Monopolization, Abuse of Dominance, and the Indeterminacy of Economics: The U.S./E.U. Divide, Utah L. Rev. 725, 2006, s. 732.
Fidan Mehmet, Hakim Durumun Kötüye Kullanılması, URTEB 2005, s. 5.
Giardina Andrea, “Americo Beviglia Zampetti”, Settling Competition-Related Disputes: The Arbitration Alternative in the WTO Framework, Journal of World Trade, Cilt:31 Sayı:6, December 1997, s. 5-27.
Gormsen, Liza Lovdahl “ Article 82 EC: Where are we coming from and where are we going to?”, The Competition Law Review, Vol: 2, Cilt: 2, March 2006, s. 8.
Graper Elke, “Article 86: Abuse of Dominant Position”, in Nicolaides, Phedon, and Arianne van der Klugt eds.,The Competition Policy of the European Community”, European Institute of Public Administration, Maastricht, 1994, s.31-37.
Gürzumar Osman Berat, Zorunlu Unsur Doktrinine Dayalı Sözleşme Yapma Yükümlülüğü: Hakim Durumun Rakiple Anlaşma Yapmaktan Kaçınmak Suretiyle Kötüye Kullanılması, Ankara, 2006.
Güven Pelin, Rekabet Hukuku, Yetkin Kitabevi, Ankara, 2005, s. 204.
Kauper Alexandra, "The Problem of Market Definition under EC Competition Law", Barry (der.), The Annual Proceedings of the Fordham Corporate Law Institute Internatinal Antitrust Law and Policy, 1997, s. 239-305.
Maria Rosaria Maugeri, “Abuse of Dominant Position: A System of Undistorted Competition or Social Protection?” , European Review of Contract Law, Vol: 2, Cilt: 2, 2006, s. 254.
Norton Joseph Jude, The European Court of Justice Judgement in United Brands: Extraterritorial Jurisdiction and Abuse of Dominant Position, 8 Denv. J. Int'l L. & Pol'y 379, 1979.
Norton Joseph Jude, The European Court of Justice Judgement in United Brands: Extraterritorial Jurisdiction and Abuse of Dominant Position, 8 Denv. J. Int'l L. & Pol'y 379, 1979, s. 393.
Pflanz M. Elisabetha, "Introduction to the Economics of Competition Law”, Seminar for the members of the Turkish Competition Authority, 2000, College of Europe, Bruges, s. 4.
Refback'ler
- Şu halde refbacks yoktur.
Bu eser Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.