İktisadi Doktrinlerde Geçmişten Günümüze Girişimciliğin Önemi
Öz
Küreselleşen dünyada ekonomik büyümede rol oynayan en önemli aktörlerden biri girişimcilerdir. Ekonomi üzerinde artan bu önemi itibariyle, girişimcilerin tarihsel süreç içinde geçirdiği değişim ve evrim incelenerek ekonomi üzerindeki fonksiyonlarının araştırılması gerekmektedir.
Tarihsel süreçte, Cantillon’dan (1755) itibaren başlayan modern girişimcilik teorisi çerçevesinde her dönem çok çeşitli görüşler olmasına rağmen, girişimcinin ekonomi üzerindeki rolüne önemle vurgu yapılmaktadır. Bu düşünürlere göre girişimci; risk üslenen, finansal sermayeyi arz eden, yenilikçi, karar verici, endüstriyel lider, yönetici, organizatör, girişim sahibi, işveren, müteahhit, arbitrajcı, alternatif kullanımlar arasında kaynakların tahsisini sağlayan ekonomik bir aktördür.
Avrupa ekonomisinde feodal sistem, girişimciliğe ve yeniliğe engel olurken, bu durumun zaman içerisinde Ortaçağ Avrupa’sında değiştiği görülmektedir. Kentleşmenin hızlanmasıyla birlikte hammadde arz eden ve bitmiş mallar pazarlayan tüccar sınıf arasında girişimcilik önem kazanmaktadır. Sanayi devrimi bu süreci biraz daha hızlandırmaktadır. Sanayi toplumundan bilgi toplumuna geçişte ise girişimciliğin önemi daha da artmaktadır. Bilgi toplumuyla birlikte üretim üzerinde emeğin payı azalırken, bilgiye dayalı emeğin üretim üzerindeki ağırlığının artığı görülmektedir. Diğer yandan bilgi toplumuyla birlikte üretim, ulaşım ve yönetim gibi alanlardaki gelişmeler ve dünyadaki küreselleşme süreci girişimciliğin önemini biraz daha artırmaktadır.
İstihdam ve işsizlikle mücadelede girişimcilik en önemli çözüm yolu, ekonomik kalkınma ve büyümenin itici gücü, yenilik ve yaratıcılığın kaynağıdır. Ülkelerdeki ekonomik refahı artırmanın en önemli yolu rekabete dayalı özel girişimciliği artırmaktır. Özel mülkiyet ve dolayısıyla özel girişimcilik ekonomik refah düzeyini artıran önemli bir unsurdur. Girişimci, ekonomik kaynakların düşük üretkenlik alanlarından yüksek alanlara aktarılma sürecinde baş aktördür, çünkü üretim kaynaklarını yeni bir tarzda birleştirerek kullanılmayan üretim faktörlerinin kullanılmasını sağlar, ama daha önemlisi kullanılmakta olan üretim araçlarının ve mevcut girdilerde yeni kombinasyonlar yaparak üretimi artırır. Girişimci yeni fikirlerin yaratılması, yayılması ve uygulamasını hızlandırır, ayrıca yeni endüstrilerin doğmasına yol açar, teknolojileri kullanan sektörlerde verimliliği artırır ve hızla büyüyen sektörler yarattığı için ekonomik büyümeyi hızlandırır.
Günümüzde ekonomik büyüme ve kalkınma; ürün, bilgi, teknoloji ve hizmet alanında üretimin artırılmasına bağlıdır. Bu da ekonomik yapıda girişimcilikle sağlanabilir. Girişimciliğin ekonomideki bu önemine rağmen tam olarak iktisatçılar tarafından kavranamayan bir fenomen olarak devam etmektedir. Bu çalışmada iktisat teorisinde girişimciliğin geçirdiği süreç, evrim ve ekonomi içindeki önemi vurgulanarak, Klasik Yunan döneminden, yeni ekonomi olarak da bilinen, bilgi çağına kadar ki süreçte ekonomideki girişimciliğin rolü üzerinde durulacaktır.
Anahtar Kelimeler
Tam Metin:
PDFReferanslar
Adaçay, Funda Râna, İslatince, Hasan (2009). İktisadi Düşünceler Tarihi, Bursa: Ekin Yayınevi.
Aidis, Ruta (2003). Entrepreneurship and Economic Transition, Tinbengen Institute Disccussion Paper, Faculty of Economics and Econometrics, Universty of Amsterdam, , (s.1-29).
Arıkan, Semra, (2004). Girişimcilik Temel Kavramlar ve Bazı Güncel Konular, Ankara: Siyasal Kitapevi.
Bocutoğlu, Ersan (2012). İktisadi Düşünceler Tarihi, Trabzon: Murathan Yayınevi.
Çelik, Abdulhalim (2006). “Bir İstihdam Politikası Olarak Girişimcilik”, Uluslararası Girişimcilik Kongresi, Kırgızistan–Türkiye Manas Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Kongre Dizisi:11, No:86, Kırgızistan-Bişkek. 25-27 Mayıs, (s. 467-476).
Çetindamar, Dilek, (2002). Türkiye’de Girişimcilik, İstanbul: TÜSİAD Yayınları.
Çonkar, Kemalettin ve İlter Berfu (2004). “Ülke Kalkınmasında Girişimcilik ve Entelektüel Sermaye Boyutu”, Türk Dünyaları Araştırması Sempozyumu, Kırgızistan, 13-15 Haziran.
Dağanay, Bengü (2013). 19. “Y.Y.’dan Cumhuriyete Osmanlı İmparatorluğu’ndan Devralınan Girişimcilik Mirası”, Akademik Bakış Dergisi, Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, Sayı: 39, Kasım-Aralık, ISSN:1694-528X İktisat ve Girişimcilik Üniversitesi, Türk Dünyası Kırgız – Türk Sosyal Bilimler Enstitüsü, Celalabat – Kırgızistan, (s. 1-21).
Ercan, Salih, Gökdeniz, İsmail (2009). “Girişimciliğin Gelişim Süreci ve Girişimcilik Açısından Kazakistan” Bilig, Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 49, Ahmet Yesevi Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanlığı, Bahar Dönemi, (s. 59-82).
Erdem, Burhan, İslatince Hasan (2012). İktisadi Düşünceler Tarihi, Eşkişehir: Açıköğretim Yayınları.
Ersoy, Arif (2008). İktisadi Teoriler ve Düşünceler Tarihi, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 3. Baskı.
Formaini, Robert L. (2001).“The Engine Of Capitalist Process: Entrepreneurs in Economic Theory”, Federal Reserve Bank Of Dallas, Economic and Financial Review, Fourth Quarter, (s. 2-11).
Hazel Er, Perihan (2013). “Girişimcilik ve Yenilikçilik Kavramlarının İktisadi Düşüncedeki Yeri: Joseph A. Schumpeter”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 29, (s.75-85).
Hebert, R. F. ve Link, A. N. (1989). “In Search of the Meaning of Entrepreneurship”, Small Business Economics, 1,( s.39-49).
Herbert Robert F. ve Albert N. Link, (2006). “The Entrepreneur As Innovator”, Journal of Technology Transfer, Springer Science, (s. 589-597).
Hisrich, Robert D. ve P. Peter, Michael (1998). Entrepreneurship, United States: The McGraw – Hill Book Co., Fourth Edition.
Hoselitz, Bert F. (1962). “The Early History of Entrepreneurial Theory”, In Essays in Economic Thought: Aristotle to Marshall, Chicago: Rand Mcnally, (s. 234-257).
http://www.forumtayfa.net/diger-odev-konulari/165841-girisimciligin-onemi.html, Erişim Tarihi:19.03.2014.
İlhan, Süleyman (2004). “Girişimcilik ve Sosyo Ekonomik Süreçteki Rolü” Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları.
İnalcık, Halil (1993). Osmanlı İmparatorluğu, Toplum ve Ekonomi, İstanbul: Eren yayıncılık.
Küçükkalay, Abdullah Mesud (2010). İktisadi Düşünceler Tarihi, İstanbul: Beta Yayınları, 2. Baskı.
Öğüt, Adem, Aslan Şendoğdu ve Yılmaz, Nahit (2006). “Bilişimci Girişimci Tipolojisi Açısından Bilgi Yönetiminin İlkeleri”, Uluslararası Girişimcilik Kongresi, Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi, İktisadi ve İdari Birimler Fakültesi, Kongre Dizisi:11, No: 86, Kırgızistan-Bişkek, 25-27 Mayıs, (s. 431-436).
Özgüven, Ali (1992). İktisadi Düşünceler-Doktrinler ve Teoriler, İstanbul: Filiz Kitabevi.
Özkul, Gökhan (2007). “Kapitalist Sistemin Sürükleyici Aktörleri: Ekonomik Teoride Girişimciler” Süleyman Demirel Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:12, Sayı: 3, (s. 343-366).
Ripsas, Sven, (1998). “Towards An Interdisciplinary Theory Of Entrepreneurship”, Small Business Economics, Vol: 10, Kluwer Academic Publishers, (s.103-115).
Sciascia Salvatore ve Riccardo De Vita, (2004). “The Development of Entrepreneurship Research” Liuc Papers, No: 146, Serie Economia Aziendale 19, (s.1-37).
Shane, Scott, (2000). “Prior Knowledge and the Discovery of Entrepreneurial Opportunities” Organization Science, Vol. 11, No. 4, July–August, (s.448-469).
Tekin, Mahmut (2009). Girişimcilik, Konya: Güney Ofset Matbaacılık.
Turanlı, Rona (2011), İktisadi Düşünceler Tarihi, İstanbul: Bilim Teknik Yayınevi, 5. Baskı.
Wood, J. Stuart (2005), “The Development and Present State of The Theory of Entrepreneurship in Product and Asset Markets by Knight, Hayek, Schumpeter, Mises, Krizner, Shackle, and Lachmann”, Austrian Scholars Conference 2005.
Refback'ler
- Şu halde refbacks yoktur.
Bu eser Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.