1923-1938 YILLARI ARASINDA YEREL BASINDA KONYA EKONOMİSİ

Öz

Cumhuriyetin kuruluş yıllarından itibaren izlenen ekonomi politikalarına bakıldığında 1923-1929 yılları arasında nispeten liberal politikalar izlendiği, 1930-1938 yılları arasında ise devletçi politikaların ekonomide etkinlik kazandığı görülmektedir. Ekonomide uygulanan devletçi politikalar dönemin şartları gereği ortaya çıkmış olup temel amaç kurumların belirli bir süre işletildikten sonra özel sektöre devredilmesi olmuştur. Özellikle 1923-1929 yılları arasında izlenen politikalara İzmir İktisat Kongresi yön vermiştir. İzmir İktisat Kongresi’ne ülkenin tüm bölgelerinden gelen 1135 delege katılmıştır. Bu delegeler arasında tüccar, çiftçi, işçi ve sanayiciler bulunmaktadır. Kongrede liberal ve milliyetçi politikaların temelleri üzerinde durularak Milli İktisat anlayışı benimsenmiştir. Ayrıca siyasi bağımsızlığın iktisadi bağımsızlıkla birleştirilerek girişimcilerin güçlendirilmesi hedeflenmiştir.  İlerleyen dönemde ise 1929 Buhranı, devralınan borçların ödeme vadesinin gelmiş olması ekonomiye devlet müdahalesini gerektirmiştir. Bu dönem boyunca Türkiye ekonomisi dışa kapanarak korumacı bir politika izlemiştir. 1934 yılından itibaren ise ekonomide sanayi planları uygulanmıştır. Bu planların temel amacı hammaddeleri Türkiye’de bulunan ya da temin edilebilen sanayi kollarında gelişme sağlamaktır. Bu planların hazırlanma aşamasında Sovyetler Birliği’nin desteği sağlanmıştır.

1923-1938 yılları arasında Konya şehrinin iktisadi gelişmişlik düzeyine bakıldığında, şehri tarımsal üretimin merkezi olduğu ancak kuraklık nedeniyle tarımsal üretimde ciddi düşüşler yaşadığı, tarımın ilkel metotlarla yapılmasının da üretimde istenen artışı sağlamaya yetmediği görülmektedir. Şehir önemli ticaret yolların kesişme merkezi olduğu için ticari faaliyet dönemin diğer şehirleri ile kıyaslandığında gelişmiş düzeydedir. Şehir dışına buğday başta olmak üzere birçok tarımsal ve hayvansal ürün gönderilmektedir. Kendine yetecek kadar sermayesi bulunan girişimciler küçük çaplı ticari faaliyette bulunmuşlar, sermayenin tek bir elde toplanarak geniş çaplı üretim tesisleri kurulması mümkün olmamıştır. Dönemin öne çıkan en önemli tesisi Ereğli Bez Fabrikası olmuştur.

Bu çalışmada 1923 ile 1938 yılları arasında Türkiye ekonomisi içerisinde Konya ilinin iktisadi ve sosyal faaliyetleri yerel basın gözüyle incelenmiş ve bu bağlamda Konya’da o yıllarda faaliyette bulunan Babalık Gazetesi, Ekekon Gazetesi, Yenises Gazetesi ve Zaman Gazetesi taranarak şehre ait tüm ekonomi ile ilgili haberlere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Türkiye, Türkiye Ekonomisi, Konya, Konya Ekonomisi, Yerel Basın, Konya Yerel Basını

Çalışmanın Türü: Araştırma