TÜRKİYE’DEKİ EĞİTİM TEKNOLOJİSİ ARAŞTIRMALARINDA GÜNCEL EĞİLİMLER

Öz

Bu çalışmada, Türkiye’deki beşbüyük üniversitede son on yıl içinde eğitim teknolojisi
alanında tamamlanmışolan doktora tezlerinin genel bir değerlendirmesi yapılmıştır. Söz konusu
tezlerin çok büyük bir bölümünün gerçekleştirildiği Anadolu, Ankara, Ortadoğu Teknik,
Hacettepe ve Marmara üniversitelerinin yanısıra, Yükseköğretim Kurulu’nun kütüphanesinde
tarama yapılarak amaca uygun toplam 64 tez belirlenmiştir. Bu tezlerin çoğuna doğrudan erişim
sağlanmış; bunun olanaklıolmadığıdurumlarda, tezler araştırmacıların kendilerinden ya da
danışmanlarından elde edilmiştir. Ayrıca, ilgili üniversitelerde görev yapan eğitim teknolojisi
alanındaki öğretim üyeleriyle de görüşülerek herhangi bir tezi inceleme kapsamıdışında
bırakmamaya özen gösterilmiştir. Ulaşılan tezler biçim, içerik ve yöntem boyutlarıyla
değerlendirilmiştir. Sonuçlar göstermektedir ki, eğitim teknolojisi araştırmalarının nicelik ve
niteliği üniversitelere göre ciddi biçimde farklılaşmaktadır. Yaklaşık her dört tezden üçü yalnızca
Ankara ve Anadolu üniversitelerinde tamamlanmıştır. Her üç araştırmadan ikisi deneysel modelde
yapılmışve orta düzey istatistiksel teknikler kullanılmıştır; geriye kalan araştırmalar ise genel
tarama modeline ve başlangıç düzeyindeki istatistiksel tekniklere dayanmaktadır. Araştırmaların
tamamına yakın bir bölümü örgün eğitim sisteminde öğrenim görmekte olan denek ya da
katılımcılar üzerinde yapılmıştır, yalnızca birkaç araştırma örgün eğitim sisteminin dışındaki eğitsel
ortamlarda tamamlanmıştır. Bilgi toplama aracıolarak deneysel modeldeki araştırmalarda
çoğunlukla başarıtestleri ve tutum ölçekleri kullanılmışve bunlar için genellikle orta düzeyde
güvenirlik katsayılarırapor edilmiştir. Tarama araştırmalarıise anket uygulaması, örnekolay
incelemesi ve içerik çözümlemesini temel almıştır. Eğitim teknolojisi içinde alt çalışma konusu
olarak bilgisayarlısistemlerde öğrenme ağırlıklıgörünmekte, bunu öğretim tasarımıdeğişkenleri ve
öğrenme yaklaşımlarıyla ilgili araştırmalar izlemektedir.  İncelenen tezler; Türkiye'de eğitim
teknolojisi alanıyla ilgili birçok konuda henüz çalışma yapılmadığını, varolan çalışmalarda da
özellikle iç ve dışgeçerlik bakımından ciddi sorunlar bulunduğunu ortaya koymuştur.